"20-25 сая төгрөг өгөхөд эрсдэлгүй, эрүүл хүүхэд төрүүлээд өгнө..."
Үргүйдэл нь нийгмийн эмзэг асуудал болоод удаж байгаа. “Тээгч эх болно” гэсэн зар хаа сайгүй хөврөх аж. Энгэртээ хүн тэвэрч, үр удмаа үлдээх гэсэн хосууд тээгч эх хөлсөлж, биологийн эцэг, эх болохоор байдгаа шавхаж, бүх зүйлээ дэнчин тавин, үр хүүхэдтэй болохоор зүтгэсэн тохиолдол өнгөрсөн арван жилийн хугацаанд олон бий. Энэ хэрээр тээгч эх болох сонирхолтой эмэгтэйчүүдийн тоо эрс өсжээ. Бид хэд хэдэн тээгч эх болох сонирхолтой эмэгтэйчүүдтэй холбогдож, ярилцсанаа хүргэх гэж байна. Тэд фэйсбүүк группт зар байрлуулж, зөвхөн чатаар залгаж, мессеж бичихийг хүсдэг аж.
ERGELT.mn
25 настай тээгч эх: Төлбөрөө хувааж авна
-Сайн байна уу, зарын дагуу холбогдож байна.
-Аа, за. Та асуудлаа хэлээд, өөрийнхөө асуудлыг ярьж болно. Би туслахад бэлэн байна.
-Та хамгийн сүүлд хэзээ шинжилгээ өгсөн бэ. Өмнө нь төрж байсан уу?
-Би 25 настай. Манай хүүхэд таван нас хүрч байгаа. Төрөх үедээ л нарийн шинжилгээ өгч байсан. Түүнээс хойш цусны дэлгэрэнгүй шинжилгээ өгч байгаагүй. Гэхдээ суурь өвчингүй учраас эрүүл байх гэж бодож байна. Хэрэв тохиролцоонд хүрч чадах юм бол шаардлагатай бүх зүйлийг хугацаа алдахгүйгээр хийж, тусална.
-Тээгч эх болох тухайгаа ар гэрийнхэнтэйгээ ярилцсан уу?
-Манай нөхөр уурхайд ажилладаг юм. Бид залуу байгаа учраас хоёр дахь хүүхдээ төрүүлэх болоогүй байгаа. Жилийн өмнө нөхөртэйгөө ярилцаад тээгч эх болохоор шийдсэн. Хүнд хүн бэлэглэнэ гэдэг чинь буянтай ажил шүү дээ. Аав, ээж гэрийнхэнтэйгээ ярилцаад зөвшөөрсөн байгаа. Хүндрэлгүй төрдөг учраас та итгэж болно
-Төлбөр нь хэд байдаг вэ?
-Таныг найдвартай хүн гэж бодоод 20-25 сая төгрөгөөр тээгч эх болж өгнө. Гадуур 30 сая төгрөгөөс эхэлдэг юм байна лээ шүү. Би албан зуучлал гэхгүйгээр тантай шууд холбогдсон болохоор бага үнэ хэллээ. Эмнэлгээр зуучлуулсан бол бараг тал мөнгийг нь авчихдаг гэсэн.
-Төлбөрөө яаж авах вэ?
-Эхний удаа урьдчилгаа төлбөр болох таван сая төгрөгийг бэлнээр авна. Гэхдээ мэдээж эсээ амжилттай суулгасны дараа. Харин хүүхдээ тээх хугацаандаа сардаа хуваагаад 10 сая төгрөгөө авна. Хүүхдээ төрүүлснийхээ дараа үлдэгдэл 10 сая төгрөгийг нь авна.
-Хаана уулзах боломжтой вэ. Биднээс өөр юу шаардлагатай бол?
-Хүүхдээ тээх хугацаанд эмнэлгийн үзлэг, үзүүлэх өдөр, хяналтын төлбөр, шаардлагатай зүйлийг танай талаас хариуцна. Миний үүрэг зөвхөн эрүүл хүүхэд л төрүүлэх шүү. Жирэмсэн байх хугацааны витамин, эм, тариаг та хариуцна гэсэн үг. Та энэ бүх асуудлыг шийдэж чадах бол Яармагт хүрээд ирж болно.
-Уучлаарай, таны боловсрол ямар вэ. Удам судрыг нь асууж болох уу?
-Манай ээж сэхээтэн. Харин аав маань бүрэн дунд боловсролтой. Би ХААИС-ын гуравдугаар дамжаанд сурах ёстой. Дараа жилээс сургуульдаа сурна гэсэн бодолтой байна. Дэлгэрэнгүй мэдээллийг уулзаж байгаад өгөх нь тохиромжтой. Маш олон хүн холбогдож байгаа учраас эхэлж уулзсан хүнтэйгээ л тохиролцоонд хүрнэ шүү” гэв.
34 настай тээгч эх: Гурван хүүхэдтэй, нөхөргүй, суурь өвчингүй
-Тээгч эх болно гэсэн үү. Ямар үнэтэй байдаг юм бол?
-25 сая төгрөг гэж байгаа. Хүүхэд тээх, хяналтад орох, үр суулгах хугацаа бараг жил гаруй хугацаанд үргэлжилнэ. Энэ хугацааны байрны түрээсийн төлбөр, сарын хэрэглээний мөнгө үндсэн төлбөрөөс гадна бодогдоно шүү. Сард 1-2 удаа уулзаж, эмчдээ үзүүлж эрүүл тээж байгаа гэдгээ харуулаад явна.
-Жилийн хугацаанд бидэнтэй хамт байж чадахгүй гэсэн үг үү?
-Та нартай хамт байна гэсэн ойлголт байхгүй. Би тээгч эх болохоор шийдэж, олон зүйлийг судалсан. Хамт байна гэсэн заалт, тохиролцоо байдаггүй юм билээ.
-Та өмнө тээгч эх болж байсан юм уу?
-Үгүй. Би гурван хүүхэдтэй. 34 настай эмэгтэй байгаа юм. Нөхөр маань байхгүй болчихсон учир би энэ шийдвэрийг ганцаараа гаргасан. Гурван хүүхэдтэй учраас хамгийн гол нь дулаан байр хэрэгтэй. Хүнд хүн өгөх шиг буян байдаггүй болохоор ядарч, бэтгэрч яваа хүмүүст буян болж, энгэрийг нь дэвтээх үр төрүүлээд өгвөл хэрэг шүү дээ. Буян болно.
-Хүүхэд тээх хугацааны эрсдэл зэргийг хэн хариуцах вэ?
-Төлбөрөө хоёр хувааж авна. Эхний төлбөрийг эс суулгасны дараа авах бол үлдэгдлийг хүүхдээ төрүүлсний дараа авна. Хэрэв жирэмсэн байх хугацаанд эрсдэл гарах юм бол хоёр тал хоёулаа хариуцна даа. Миний хувьд үлдэгдэл мөнгөө авахгүй гэсэн үг. Та хэд харин хамгийн сайн эмнэлгийг сонгож, хамт хяналтад явж байх хэрэгтэй. Өмнө нь гурван удаа төрж байсан учраас эрсдэл гарахгүй байх. Би өөрөөрөө маш хурдан төрчихдөг юм. Төрөхийн хүндрэл гарч байгаагүй.
-Та хамгийн сүүлд хэзээ шинжилгээ өгсөн бэ?
-Өнгөрсөн дөрөвдүгээр сард ковидын вакцин хийлгэсэн. Энэ үедээ нарийн шинжилгээнд хамрагдсан. Эрүүл, элдэв суурь өвчингүй гэж гарсан. Миний биед санаа зовох зүйлгүй” гэлээ.
-Муу зуршилгүй юу?
-Тамхи татдаг. Гэхдээ бараг больж байгаа. Заримдаа л татдаг болсон. Согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэдэггүй.
23 настай тээгч эх: Өмнө нь хүүхэд төрүүлж байгаагүй
-“Тээгч эх болно” гэсэн зарын дагуу холбогдож байна. Өмнө нь төрж байсан уу?
-Үгүй. 23 настай, оюутан байгаа юм. Би одоохондоо найз залуугүй, өөрийнхөө хүүхдийг төрүүлэх болоогүй учраас ийм шийдвэр гаргасан. Тээгч эх байх хугацаанд таны хүссэн зүйлийг хийж өгч болно. Хүсвэл танай гэрт амьдарсан ч болно шүү.
-Гэрийнхэнтэйгээ ярилцаж, зөвшөөрөл авсан уу?
-Тийм ээ, манай эгч зөвшөөрсөн байгаа. Хэрэв тээгч эх болохоор болчихвол аав, ээждээ хэлнэ.
-Төрж байгаагүй хүн тээгч эх болж болдог юм болов уу?
-Болох байх аа. Ялгаагүй л хүн төрүүлж байна гэсэн үг шүү дээ. Надад суурь өвчин байхгүй. Өмнө өвдөж, эмнэлгээр явж ч үзээгүй. Тийм болохоор санаа зовох хэрэггүй байх гэж бодож байна.
-Төлбөрийн хувьд хэд гэж байгаа юм бол оо. Хувааж авах уу?
-20-23 сая төгрөг гэж байгаа. Төлбөрөө төрөх хугацаандаа хуваахгүй авбал зүгээр байна.
-Зарын дагуу олон холбогдож байна уу?
-Тийм ээ, өмнө нь төрж байгаагүй болохоор эргэлзээд байх шиг байна. Би бодож байгаад эргээд тань руу залгана. Дахиж бодох хэрэг гарчихлаа” хэмээгээд утсаа салгав. Тээгч эх болохоор утасны дугаараа үлдээсэн сэтгэгдэл олон байдаг аж. Тэд ихэвчлэн 23-35 насныхан байгаа аж.