Хүүхэд 4 нас хүрэхэхд ухамсартайгаар шээсээ барих чадвартай болсон байдаг.5-7 насанд шөнө шээс хүрэхэд сэрж, өөрөө шээх чадвар нь бүрэн гүйцэд хөгжсөн байдаг.
Шөнө орондоо шээх эмгэгээр 5 хүртэлх насны хүүхдүүдийн 16%, 15 нас хүртэлх хүүхдийн 2% өвддөг бөгөөд хөвгүүдэд охидоос 2 дахин илүү орондоо шээдэг гэсэн судалгааны үр дүн гарсан байна. Ихэнх хүүхдэд ямар нэг эмчилгээ шаардлагагүй аяндаа эдгэрдэг эмгэг.
Хүүхэд орондоо шээх шалтгаан
• Хүүхдийн давсагны хөгжил дутуу байх
• Хүүхдийн давсагны багтаамж бага байх
• Гүн нойртой байх / давсаг дүүрсэн мэдрэмж төрсөн чинь сэрэхгүй унтах/
• Шээсээ барих чадвар муу байх
• Сэтгэл санааны цочролд орох
• Давсагны үрэвсэлт өвчнөөр өвдөх
• Нойрны хямралтай байх
• Цагаан хорхойтох эмгэгтэй байх
• Бөөрний үрэвсэлт өвчинтэй байх
• Өтгөн хатах
Орондоо шээх эмгэгийн оношилгоо:
Эмчийн үзлэг хийлгэн, өдөрт хэдэн удаа шээдэг, хоногт хэр их шингэн уудаг, шээхдээ ямар нэг зовиур байдаг эсэхийг тодруулан асууна
Шээсний ерөнхий шинжилгээ, цусны ерөнхий шинжилгээ, шээсний ариун чанар үзүүлж, нянгийн халдвар байгаа эсэхийг оношилно.
Гэртээ авах арга хэмжээ
1. Хүүхэдтэйгээ сайн ярилцаж, сэтгэл зүйн хувьд дэмжин тусалж, сэрүүлэг тавин тогтмол цагт бие засуулж сургах хэрэгтэй. Хэрэв хүүхэд өөрөө хүсэхгүй байвал хүчилж болохгүй.
2. Орондоо шээх нь хүүхдийн буруу биш гэдгийг эцэг эхчүүд ойлгож, хүүхдийг шийтгэхгүй байх хэрэгтэй.
3. Орой унтахад нь хүүхдэд хэт чихэрлэг ундаа, кафейн агуулсан уух зүйл өгөхгүй байгаарай
4. Хүүхдийг өдөрт 4-7 удаа шээлгэж сургах хэрэгтэй. Шөнө 1 удаа хүүхдээ босгож , шээхэд туслаарай
5. 24 цагийн турш хүүхэд хэр их шингэж ууж байгааг , хэр их шээж байгааг тэмдэглэнэ. Үүний дараа хоногт уудаг нийт шингэний 40% өглөө, 40% өдөр , үлдсэн 20% орой уулгаснаар хүүхдийг шингэний дутагдалд орохоос сэргийлж, шөнө орондоо шээхийг нь багасгана. Жишээ хүүхэд хоногт 1 литр шингэн уудаг бол өглөө, өдөр 400мл тус тус уулгаад орой 8 цагаас өмнө 200мл уулгаж дуусгана гэсэн үг юм. Энэ аргыг хүүхдийг орондоо шээхгүй болтол үргэлжлүүлээрэй
6. Өглөө, өдөрт нь хүүхдэд шингэн зүйл сайн уулгаж, оройд нь хүүхдийг сайн шээлгэж, давсгыг суллаж байгаарай.
7. Орой бүр унтахад нь шөнө шээс хүрвэл шууд ариун цэврийн өрөөнд орж шээж байхыг сануулаарай. Мөн унтуулахын өмнө заавал шээлгэж, давсгыг суллан унтуулж байгаарай
8. Шөнө босоод шээхэд эвтэйхэн байдлаар ариун цэврийн өрөөг тохижуулж өгөөрэй. Хэрэв ариун цэврийн өрөө хүүхдээс хол бол хүүхдийн жижиг зөөврийн суултуурын хэрэглэж болно.
9. Хүүхдэд живх битгий өмсүүлээрэй.
10. Хүүхдийн оронд ус нэвтрүүлдэггүй гудас хийгээрэй. Мөн даавууг аль болох хурдан угааж, цэвэрлэж байгаарай
11. Хэрэв хүүхэд орондоо шээсэн бол унтлагын хувцсыг солиж өмсүүлэн, орны даавууг солиж унтуулаарай. Энэ үедээ аль болох хүүхдийн буруу биш гэдгийг тайлбарлаж, түүнд уурлаагүй гэдгээ ойлгуулаарай. Энэ нь хүүхдийн сэтгэлийг засаж, өөртөө итгэх итгэлийг нэмэгдүүлж, сэтгэл засал эмчилгээг болж байгааг эцэг эхчүүд та бүхэн ойлгоорой. Хүүхдийн орны дэргэд илүү орны даавуу, унтлагын хувцасыг бэлдэж тавиад хэрэглэж байвал илүү амар, эвтэйхэн байдаг. Өглөөд хүүхдийн усанд оруулж, бохир даавууг нь угаахдаа хүүхдээ туслуулж байгаарай.
12. Хэзээ ч хүүхдийг шээсэн оронд унтуулж болохгүй
13. Календарь хөтлөөрэй. Орондоо шээгээгүй өдрийг нь тодоор тэмдэглэж, дуртай зүйлийг авч өгөн, баярлаж байгаагаа илэрхийлээрэй. Энэ арга бол хамгийн үр дүнтэй аргуудын нэг
14. Сэрүүлэгтэй цаг ашиглаарай. 6 наснаас дээш бол хэрэглэхэд тохиромжтой аргуудын нэг юм.
Эмийн эмчилгээ:
Цэвэр эмийн ургамлын найрлагатай, бөөр, давсагны үрэвслийг дарах, өвдөлт намдаах, нянгийн үржлийг дарангуйлах, бөөр хамгаалах үйлдэлтэй бүтээгдэхүүн хэрэглэж болно.
Шээх үедээ зовиуртай, ойр ойрхон шээж байгаа бол шээсний орчинг шүлтжүүлэх, нянгийн үржлийг дарангуйлах, шээсний өнгө, үнэрийг засах үйлдэлтэй эмийн ургамлын найрлагатай бүтээгдэхүүн хэрэглэж болно.
Хүүхдийн шээсээ барих чадварыг сайжруулах, тархи мэдрэлийн үйл ажиллагааг дэмжих үйлдэлтэй эмийн ургамлууд агуулсан бүтээгдэхүүн хэрэглэж болно.