Аргачлал бол асуудлыг шийдвэрлэх шинжлэх ухааны үндэслэл бол санаачлага нь уг асуудлыг шийдвэрлэх шинэ санаа чин сэтгэл юм. Улаанбаатар гэхэд л авилга хахууль агаар усны бохирдол түгжрээ гэх мэт түмэн асуудлаа түргэн шуурхай шийдэх аргачлал санаачлагаа хоёроо арга ядан хүлээж байна. Асуудлыг шийдвэрлэх аргачлал санаачлагын талаар алдарт лекторуудын хоёр цагийн лекц яриа презентаци орчин цагт хагас сая долларт ч хүрэх үе бий тул аргачлал санаачлага нь бас асар их үнэт зүйл ноу-хау мөн.

Наяад онд анх цэргийн дарга болчихоод сайдын шалгалтанд салаагаа сайн шалгуулах, оны ялгаанаас олон аавын хүүг хамгаалах зэрэг олон асуудалтай тулгарч санаачлага аргачлалыг хоёрыг сайтар хослуулж шийддэг байлаа. Сайдын шалгалтын арын хаалга авралгүй шалгалт бол буудлага биеийн тамир хоёр тул бүтэн жилжингээ түүндээ л гол анхаарлаа төвлөрүүлнэ.  

Цэргүүдээ цэцэн мэргэн буудуулж сургахын тулд окопондоо өдөр шөнөгүй сууцгаан өөрсдөө банзан байгаа барин окопноосоо гараараа цухуйлган АК-аар толгой дээгүүрээ шүршүүлж сум банзан байг нэвтлээд шунгинаад өнгөрөх, онохгүй окопны чулуу шороо бутаргах үед ч нүдээ цавчилгүй гол нь байнд туссан сумны нүхийг л сайтар олж харангаа буудагч цэрэг руугаа ТА-57 хээрийн утсан холбоогоор баруун зүүн дээш доош нь бууд зэргээр заавар зөвлөгөө өгөн загнан хашгичиж дахин дахин өөрсөд рүүгээ буудуулсаар байгаад цэргүүдээ бүгдийг нь онц буудуулж сургадаг байв. Энэ аргачлал нь дүрмэнд бичигдээгүй хориотой ч гэсэн цэргүүдээ онц буудуулж сургах хамгийн шилдэг аргачлал байв.

Биеийн тамирт цэрэг бүр турникт зургаан удаа татаж давах, гранат хол шидэх нормтой. Энэ дасгалыг хийж сурах аргачлал бол турникт суниах, мөн хөлөө өргөж турникт өлмийгөө хүргэх гэдэсний дасгал хоёрыг өдөр бүр олон давтан хийснээр  цэрэг нэг л өдөр татаж давах 6-р дасгалыг арван удаа ч хийж чаддаг болдог. Салаа цэргээ хээр аваачаад байлдааны журманд оруулан нэг эгнээгээр давшуулан байгалын чулуу нүүлгэн шидүүлээд байхаар байлдааны гранатыг ч байнаас цааш нь давуулж шидээд сурчихдаг гэх зэргээр аливаа асуудлыг шийдэж үр дүнд хүрэхэд аргачлал санаачлага хоёр их чухал.

Оны ялгаа тураалтай тэмцэхийн тулд Рот тайчаад! командаар цэргүүдийнхээ нүцгэн биений үзлэгийг өглөө бүр хийнэ. Энэ нь цэргүүдийнхээ шарх сорви биеийн жинг үзэж тураалд орохоос сэргийлэх ротын захирагчийн тогтмол хийдэг ажлын нэг. Хамгийн анхны шинэ цэргийн сэнсрэх шинж тэмдэг болох хацар сайртаж хуруу нь хагарсан бол нэн түрүүнд анхааралдаа авч ахлах тогоочтой зөвлөж байгаад ангийн гал тогоонд бэлтгэгчээр арав хонуулаад авах, болж өгвөл ар талын орлогч хүнсний даргатай ярьж байгаад хөдөө ангийн мал дээр агаар салхинд сар болгоод авчрахад ямарч шинэ цэрэг асман цэргийн дайтай сэргэлэн цовоо болчихоод ахиж сэнсрэлгүй албаа сайн хаагаад явчихдаг.

Өнөөдөр ч бидний амьдран байгаа Улаанбаатар гэхэд л авилга хахууль агаар усны бохирдол түгжрээ гэх мэт түмэн асуудлаа түргэн шуурхай шийдэх аргачлал санаачлагаа хоёроо арга ядан хүлээж байна.

НҮБ-аас хүн амын эрүүл мэндэд хамгийн хортой гэж тогтоосон бодисын дотор автомашины хөдөлгүүрийн утаагаар ялгаран гардаг нүүрстөрөгчийн исэл нь хортой чанараараа цацраг идэвхит бодисын дараа буюу хоёрдугаарт бичигддэг бөгөөд социализмийн үед хот дотор 10-20 минут давхиад ажлаа амжуулдаг жолооч бид мөн тийм орон зайд өнөөдөр хоёроос доошгүй цаг асаалттай түгжрэлд мөлхсөнөөс дээрхи хорт утааг арав дахин нэмэгдүүлж байгаа юм.  Харин хаа сайгүй хар замаасаа нэг метрийг хумсалж хүрэн өнгөөр будаад дугуйн зам болговол улаанбаатарын тал нь машинаа тавьж унадаг дугуй унаснаар түгжрээ агаарын бохирдол тав зургаа дахин буурах боломжтой.

Улаанбаатар усан санг оросууд цагтаа Гачуурт хар усан тохой хавьд барихаар төлөвлөж хамаг техник эдийн засгийн үндэслэлээ бэлэн болгоод яг хэрэгжүүлдэгийн даваан дээр ерээд онд энгийн цэргийнгүй монголоос хөөгдөөд гарсан, уг нь уг усан санг тэднээр бариулчихсан бол өдийд оросууд бантаад Байгаль нуур Эгийн голын усан станц экологийн тэнцвэр энэ тэр гэсэн юм ярихгүй л байсан болов уу.

Өнөөдөр Улаанбаатарын хөрсний бохирдолоос үүдээд төрөл бүрийн химийн бодис үер борооны усаар, ахуйн болон үйлдвэрээс гарсан бохир болон төв цэвэрлэх байгууламжийн бохирын шугамын гуравны нэг нь шууд Туул гол руу урсаж байгаагаас үүдэн Төв аймгийн Алтанбулаг сум өнгөртөл Туул голоос хүн мал ундаалах нь туйлын бохирдолтой нэн аюултайд тооцогдож байна. Мөн Байгаль нуур Сэлэнгийн сав газрын үндсэн бохирдуулагч нь Улаанбаатараас эхтэй Туул голын бохирдол гэж оросууд дүгнэж байна /МОСКВА, 16 авг - РИА Новости. "Предварительные результаты показывают, что наиболее неблагоприятная в экологическом плане ситуация складывается в бассейне рек Туул, где расположен город Улан-Батор.., Именно эти объекты становятся основным источником поступления загрязняющих веществ в бассейн реки Селенга и в последующем - в озеро Байкал", - говорится в сообщении/. Тиймээс одоо Байгаль нуурын бохирдол тасалдалын гол шалтгааныг таслан зогсоое энэ тэр гэж оросуудыг онгироож байгаад Туул гол дээрээ тэрхүү усан санг бариулаад авах бас боломж бий.

Саяхан Засгийн газраас Авилгатай тэмцэх комисс байгуулах тухай аштай сайхан мэдээ дуулдсан, харин тэрхүү комисст сөрөг хүчний шулуун шударга  гишүүдээс гадна авилгатай тэмцэгч АТОЗ-ын Батчулуун Цогтбаатар Нарангэрэл болон Жагар тэмцэгч Жанаа Ганбаа Занаа хатагтай зэрэг зангарагтай хэдэн иргэний нийгмийнхэнээс заавал оруулваас авилга арванхан сарын дотор ч арилж, ард түмэн ч баярлаж, ардын нам ч цэвэршиж, ахиад хориндөрвөн онд ч гараад ирэх боломжтой. Авилгатай тэмцэх комисс нь сүүлийн арван жилийн хугацаанд авилга авсан нөхдүүдийн мэдээллийг иргэдээс ил далд авч анализ дүгнэлт хийн  холбогдох газарт тушаан авилгад өгсөн мөнгийг нь ард иргэдэд буцааж олгохоор хөөцөлдөх зэргээр ард түмнийхээ мэдээлэл дэмжлэг дээр тулгуурлан авилгыг бүрмөсөн арилгах боломжтой.

Манай НҮБ-ын Химийн зэвсэг хориглох байгууллагын Ерөнхий захирал Америк руу оросуудыг, Орос руу америкуудыг голдуу химийн зэвсгийг нь хянан шалгуулахаар томилолтоор явуулдаг бөгөөд өөрөөр хэлбэл, өөрсдийг нь өрсөлдөгчөөр нь шалгуулдаг аргачлалтай, хэрвээ Америк Орос хоёр аливаа нэг маргаантай асуудал гаргавал амыг нь таглахад амархан, танай шинжээчид л шалгасан штээ гэх зэргээр. Тиймээс өөрийн өрсөлдөгчөө яс шалгадаг болохоор Америк Орос хоёр миний ажилласан арван жилийн хугацаанд аливаа ямар нэг асуудлаар маргаан гаргаж байгаагүй. Шинэ засгийн газар чин сэтгэлээсээ цэвэрлэе гэж байгаа бол тэр их шүүмжлээд байгаа сөрөг хүчнээрээ шигшүүлчихээд уучлаарай журмын нөхдөө, учир нь факт баримт дүгнэлт ийм байна гэж огцруулсаар авилгач оффшорчдоосоо  амархаан салах боломжтой. ДОКТОР ХУРАНДАА ДОРЖПАЛАМЫН ЭРДЭНЭЦОГТ