Эрдэмтэд вакцинжуулалт эхэлсэн ч амьдрал 7 жилийн дараа л хэвийн болно гэж тооцоолжээ
Цартахал хэзээ дуусах вэ? Энэ бол өнгөрсөн жил Ковид-19 дэлхийг эзэлснээс хойш хүн бүрийн асууж байгаа асуулт юм. Үүний хариуг вакцинжуулалтаар хэмжиж болно.
Дэлхий даяар цацагдсан Ковид-19-ийн вакцин 119 сая гаруй тунгаар тарьсан байна. Энтони Фаучи зэрэг АНУ-ын шинжлэх ухааны албан тушаалтнууд хэвийн байдалдаа орохын тулд хүн амын 70- 85 хувь хамрагдах ёстой гэж хэлсэн.
Вакцинжуулалтын түвшингээрээ дэлхийд дээгүүрт ордог Израйль улс ердөө хоёр сарын хугацаанд хүн амын 75 хувийг хамруулахаар ажиллаж байгаа аж. Харин АНУ 2022 оны шинэ жил гэхэд л хүн амын 75 хувийг хамруулах төлөвтэй байгаа. Вакцинжуулалт нь дэлхийн бусад орнуудтай харьцуулахад Барууны баян орнуудад илүү хурдацтай явагдаж байгаа ч дэлхийн хэмжээнд өнөөгийн хурдаар бүхэл бүтэн долоон жил шаардагдана гэж эрдэмтэд тооцоолжээ.
Гэхдээ одоо ашиглаж байгаа тооцооллын арга нь тийм найдвартай биш учраас 7 жилийн хугацаа цаашид богиносох боломжтой аж.
Жишээлбэл, Нью-Йоркийн иргэд энэ долоо хоногт өвлийн цасан шуурганаас болж вакцинд хамрагдаж чадаагүй бөгөөд энэ нь тус бүс нутгийн иргэд хамрагдаж дуусах тооцоог 17 сараар нэмэгдүүлжээ. Үүнтэй адил Канадын иргэд хамрагдах хугацаа сүүлийн долоо хоногт вакцины түгээлт хойшлогдсон гэсэн мэдээллийн дараа хоёр дахин нэмэгджээ. Үүнээс болж Канадын хүн амын 75 хувь хамрагдахад 2-3 гаруй жил шаардагдана гэсэн хариу гарсан аж.
Энэ нь Канадын улс төрчид, эрүүл мэндийн салбарын ажилтнуудыг багагүй сандаргаад авсан. Гэхдээ энэ нь тус улс үнэхээр 2-3 жилийн дараа л вакчинжуулалтаа дуусгана гэсэн үг биш юм. Канад улс нэг хүнд ногдох вакцины тунг бусад орноос илүү их хэмжээгээр худалдаж авах гэрээтэй бөгөөд вакцинжуулалтын түвшин үүнийг дагаад өсөх хандлагатай байна.
Илүү олон вакцин авах боломжтой болсноор хийх хурд нь ч улам нэмэгдэнэ. Энэтхэг, Мексикт байрлах дэлхийн хамгийн том вакцины үйлдвэрүүд дөнгөж ажиллаж эхэлжэ байна. Тэд жилийн дотор 8.5 тэрбум гаруй тун вакциныг 100 оронд нийлүүлэх гэрээ байгуулжээ. Мөн дэлхийн хүн амын гуравны хоёрыг л вакцинжуулалтад хамруулах төлөвлөгөөтэй гэдгийг мартаж болохгүй.
Вакцин хийлгэснээс хойш хэдхэн долоо хоногийн дотор Ковид-19-ээс хамгаалах дархлаа үүснэ. Гэхдээ бүс нутгийн цөөн хэдэн хүн вакцинд хамрагдвал вирус хяналтгүй тархсаар байх болно. Илүү олон хүн вакцин хийлгэхийн хэрээр тухайн бүлэг хүмүүсийн дунд вирус тархах магадлал илүү буурдаг. Энэ ойлголтыг сүргийн дархлаа гэж нэрлэдэг.
Шинжлэх ухааны нийгэмлэгт сүргийн дархлаа хэзээ бий болох талаар харилцан адилгүй тодорхойлолт байдаг. Гэхдээ тухайн бүс нутаг дахь нийт хүн амын 75 хувь нь вакцин хийлгэснээр сргийн дархлаа тогтоно гэдэг ойлголт бий.
Эцэст нь 2023 он гэхэд бүх зүйл тодорхой болно гэж ДЭМБ хэлж байгаа юм.
Эх сурвалж: Bloomberg
