Нийтийн эрүүл мэндэд аюул учруулж болзошгүй халдварт өвчтэй хүнийг хилээр нэвтрүүлэхийг хориглох нь
Гадаадын иргэний эрх зүйн байдлын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийг УИХ-ын чуулганы маргаашийн хуралдаанаар эцэслэн хэлэлцэж, батална. Уг хуулийг 1993 оноос хэрэгжүүлж эхэлсэн бөгөөд 2010 онд шинэчилжээ.
Монгол Улсын хууль тогтоомжийг 2025 он хүртэл боловсронгуй болгох үндсэн чиглэлд дээрх хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулахаар тусгасан бөгөөд техник, технологийн хөгжил, цахим шилжилт, аялал жуулчлалыг түлхүү хөгжүүлэх, үндэсний аюулгүй байдлыг хангах ажлын хүрээнд ийнхүү боловсруулж, батлах гэж буй юм.
Төсөлд тусгасан нэг шинэ зохицуулалт нь бусад улсын холбогдох газарт Виз мэдүүлгийн төв ажиллуулах боломжийг нээсэн явдал. Ингэснээр гадаадын иргэн визийн мэдүүлгээ Элчин сайдын яамнаас гадна Виз мэдүүлгийн төвөөр дамжуулан гаргах боломж бүрдэнэ. Тодруулбал, дэлхий улс орнууд визийн мэдүүлгийг хүлээн авах, буцаан олгох үйлчилгээг хувийн хэвшилд шилжүүлэн, тусгай төвөөр дамжуулан гүйцэтгүүлэх чиг хандлагад шилжиж буй аж. Тиймээс манай улс энэ чиглэлийн өөрчлөлтийг хуульдаа тусгах нь. Ингэхдээ Виз мэдүүлгийн төвийн үйл ажиллагааг хариуцах хувийн байгууллагад тодорхой шалгуур тавьж, сонгон шалгаруулсны үндсэн дээр Гадаад харилцааны асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн гэрээ байгуулснаар ажиллуулах юм байна.
Мөн төсөлд тусгаснаар гадаадын иргэнийг буудал, орон байр, сууцаар хангасан дотоодын иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагын хүлээх үүрэг, хариуцлагыг чангатгажээ. Тухайлбал, бусад орны иргэнийг хүлээн авснаас хойш дээрх хуулийн этгээдүүд харьяа нутаг дэвсгэрийн гадаадын иргэний асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллагад (төв байгууллага, хилийн боомтууд, орон нутаг дахь албад) 48 цагийн дотор бүртгүүлэх үүрэг хүлээх нь. Ингэхдээ цахимаар бүртгүүлэх боломж бүрдүүлэх юм байна. Түүнчлэн урилга өгсөн хүн, байгууллага нь тухайн гадаадын иргэнийг оршин суух хугацаанд нь багтаан буцаах үүрэг хүлээж, хэрэв биелүүлээгүй бол тодорхой хариуцлага ногдуулах аж.
2018 онд 114 сая иргэн (давхардсан тоогоор) манай улсад аялахаар цахимаар хайлт хийсэн бөгөөд энэ жил дээрх тоо 85 хувиар өсжээ.
Манай улс аялал жуулчлалын таатай бодлого хэрэгжүүлбэл жуулчдын тоо өсөх боломжтойг үүгээр харуулж буй юм. Нөгөөтээгүүр, гадаадын орнууд цахимаар, мөн хилийн боомтод нь шууд виз олгох зохицуулалт руу шилжиж байгаа аж. Тиймээс эдгээр харилцааг хуулийн төсөлд тусгажээ. Тодруулбал, төслийн 1.5-1.15 дугаар зүйлд цахим виз олгох нэр томьёог шинээр заасан бөгөөд үүнийг “гадаадын иргэнд цахим хэлбэрээр Монгол Улсын виз олгосныг нотлох цахим болон хэвлэмэл баримт” гэж тодорхойлжээ.
Цахим виз нь Олон улсын иргэний нисэхийн тухай Чикагогийн конвенцын есдүгээр хавсралтын холбогдох стандартад нийцсэн байх бөгөөд Монгол Улсын виз олгох журмын хүрээнд зохицуулах аж. Мөн гадаадын иргэнд (визийн зөвшөөрөлгүй) жуулчин ангиллын, нэг удаагийн, 30 хүртэлх хоногийн хугацаатай, орох визийг олон улсын хилийн боомт дээр олгож болох юм байна. Гэхдээ үүнийг Монгол Улсын виз олгох журмаар нарийвчлан зохицуулах аж. Түүнчлэн өмнө нь манай улсад зөвхөн 30-аас дээш хоногоор зорчих гадаадын иргэнийг бүртгэдэг байсан бол одоо хилээр нэвтэрч буй бүх хүний биеийн давхцахгүй өгөгдөл буюу хурууны хээ, царай, нүдний цэцгийг нь технологийн тусламжтайгаар баримт болгон авч үлдэх тогтолцоонд шилжих нь.
Одоо мөрдөж буй хуулийн дагуу хүүхэд үрчлэх хүсэлт гаргасан гадаадын иргэнтэй ярилцлага хийх, бусад улсын иргэнд хувийн хэргээр зорчих урилга олгох, Монгол Улсаас гарахыг түдгэлзүүлэх, түдгэлзүүлснийг нь хүчингүй болгох зэрэг харилцааг журмаар зохицуулдаг байсан. Тэгвэл олон улсын болон гадаадын төрийн бус байгууллагын салбар, төлөөлөгчийн газарт манай улсад үйл ажиллагаа явуулах зөвшөөрөл олгох, сунгах, хүчингүй болгох, үйл ажиллагаанд нь хяналт тавих журмыг шинээр батлахаар тусгажээ.
Гадаадын иргэний эрх зүйн байдлын тухай хуульд визийн ангиллыг 11 өөр төрөлтэй байхаар тогтоосон. Өөрөөр хэлбэл, визийн ангиллын шинэ төрлийг бий болгох бол хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулна гэсэн үг. Харин дээрх төсөлд зааснаар визийн ангилал нэмэх асуудлыг Засгийн газраас батлах холбогдох журмаар зохицуулах юм байна.
Түүнчлэн агаарын тээвэрлэгч компаниуд зорчигчийг тээвэрлэж байх үедээ улсын хууль хяналтын байгууллагад тэдний мэдээллийг өгөх зохицуулалттай болох нь. Энэ нь аливаа гэмт хэрэгтэн, эрэн сурвалжлагдаж буй этгээд манай улсад нэвтрэхээс сэргийлэх баталгаатай нөхцөлийг бий болгох гэнэ.
Хуулийн төсөлд албан болон хувийн хэргээр оршин суугч гадаадын иргэнд түүнийг харьяалах улсын товчлол, төрсөн он, сар, өдөр, хүйс зэрэг өгөгдлийг багтаасан, хоорондоо давхцахгүй бүртгэлийн дугаарыг олгохоор тусгажээ. Уг бүртгэлийн дугаарыг ашиглан тухайн иргэн манай улсын төрийн үйлчилгээнд хамрагдах юм байна.
Одоо мөрдөж буй хуульд манай улсад нэвтрэхийг үл зөвшөөрөх долоон шаардлагыг тусгасан. Тэгвэл үүн дээр нэмж нийтийн эрүүл мэндэд аюул учруулж болзошгүй халдварт өвчнөөр өвчилсөн, эсвэл өвчилсөн байж болзошгүй шинж тэмдэг илэрсэн этгээд байвал нэвтрүүлэхийг хориглохоор заажээ.
Эх сурвалж: Өдрийн сонин
