Үхлийн зэвсэг: "Алуурчин робот"-ийн аюул таны бодож байснаас ойрхон байна
Өөрөө жолооддог автомашинаас дижитал туслахууд хүртэл хиймэл оюун ухаан (AI) нь бидний амьдралын салшгүй технологи болж байна. Гэхдээ бидний өдөр тутмын амьдралыг хөнгөвчлөхөд тус болох энэ технологийг байлдааны нөхцөлд ашиглах зэвсэг болгон ашиглах нь нэмэгдэх болжээ.
Зэвсэглэсэн хиймэл оюун ухаан нь АНУ, Хятад, ОХУ-ын аюулгүй байдлын стратегид томоохон нөлөө үзүүлдэг. Одоо байгаа зарим зэвсгийн системд хиймэл оюун ухаан дээр суурилсан бие даасан зэвсгүүд багтдаг бөгөөд зэвсэглэсэн хиймэл оюун ухааныг хөгжүүлэх нь машинууд хүний оролцоогүйгээр програмчлалд үндэслэн хүмүүсийг хохироох, устгах шийдвэр гаргаж болзошгүй гэсэн үг юм.
Хиймэл оюуны зэвсэглэлийг дэмжсэн улс орнууд шинээр гарч ирж буй аюул заналхийлэлд хүний хурднаас илүү хариу арга хэмжээ авах боломжийг олгодог гэж мэдэгджээ. Энэ нь цэргийн албан хаагчдын эрсдлийг бууруулж, байд илүү нарийвчлалтай цохилт үзүүлэх чадварыг нэмэгдүүлдэг аж. Гэхдээ хүч хэрэглэх шийдвэрийг аутсорсингоор машинуудад өгөх нь хүний нөлөөг бууруулж байна. Мөн энэ нь хүнд хариуцлага ноогдуулдаг олон улсын хууль тогтоомжид нийцэхгүй байна.
Үнэн хэрэгтээ, дайн байлдааны үед шийдвэр гаргах үүрэг нь хүнд байх ёстой гэж НҮБ-ын олон хуралд дурьдагдах болсон. НҮБ-ын саяхны хуралдаан дээр хүч хэрэглэх шийдвэрийг "хүний хяналтгүйгээр" машинд шилжүүлэх нь ёс зүй, хууль эрх зүйн үндэслэлээр хүлээн зөвшөөрөгдөхгүй гэж улс орнууд зөвшөөрөв.
Гэхдээ энэ нь сайн мэдээ шиг сонсогдож болох ч олон орон "хүний хяналт" -ыг хэрхэн тодорхойлох талаар маргалдсаар байна.
Засгийн газрын янз бүрийн мэдэгдлийг нарийвчлан судалж үзэхэд АНУ, Их Британи зэрэг зэвсэглэсэн хиймэл оюун ухааны гол хөгжүүлэгчид зэрэг олон орнууд "хүний хяналтын тархсан хэтийн төлөв" гэгддэг зүйлийг дэмжиж байгааг харуулж байна.
Зэвсгийг хөгжүүлэх, ашиглах, цэргийн шийдвэр гаргах янз бүрийн үе шатанд хүний хяналт байдаг. Гэхдээ "хүний хяналтын тархсан хэтийн төлөв" гэдэг нь тэдгээр зүйлсийг хүн ерөнхийдөө хянаж хиймэл оюун нарийн шийдвэрүүдийг гаргах нөхцлийг бүрдүүлэх боломжийг олгох юм.
Жишээлбэл, бодит байдал дээр хүний шийдвэр тийм ч их ач холбогдолгүй болж дайн эхлүүлэх ерөнхий шийдвэрийг хиймэл оюуны гарт орох эрсдэлтэй юм.
Дайн тулаантай холбоотой шийдвэрт хүний оролцоог хэвээр хадгалах нь судалгаа, хөгжлийн эхний үе шатанд илүү их анхаарал хандуулах боломжийг олгож, байлдааны талбар дээр хүч хэрэглэхтэй холбоотой тодорхой шийдвэрүүдэд, тухайлбал энгийн иргэд ба байлдагчдыг ялгах, цэргийн пропорциональ хариу үйлдлийг үнэлэх зэрэг олон улсын шийдвэрийг дагаж мөрдөхөд чухал үүрэг гүйцэтгэнэ.
Ирээдүйд хүчийг ашиглах тодорхой шийдвэрийн хүрээнд хүний үнэлэмжийг хадгалахын зэрэгцээ хүний хяналтыг утга учиртай болгох чухал шинж чанарууд дээр төвлөрөх ёстой. Үүнгүйгээр зэвсэглэсэн хиймэл оюун ухааныг хязгаарлахад чиглэсэн олон улсын шинэ хуулийн үнэ цэнийг бууруулах эрсдэлтэй юм.
Эх сурвалж: independent.co.uk