АНУ-ын Харшлын ба Халдварт Өвчин Судлалын Үндэсний Хүрээлэнгийн захирал, доктор Антони Фаучи эмийн үйлдвэрүүд жилийн эцэс гэхэд "COVID-19"-ийн вакцин гаргаж авна гэдэгт итгэлтэй байгаагаа мэдэгджээ.
Гэхдээ вакцин гарлаа гээд тахал арилна гэсэн үг биш юм.
Олон зуун сая вакцины тунг хуваарилах нь асар олон бэрхшээлтэй тулгарах бөгөөд олон улсын хэмжээнд чухал тоног төхөөрөмж, вакцин үйлдвэрлэх, тээвэрлэх, хүргэх зэрэг ажил нь маш их удаашралтай байдаг юм. Үүний дээр дэлхий даяарх эмнэлгийн хангамжийн сүлжээ хэдийнээ хэт ачаалалтай байгаа.
Хүний амь насыг аврах эмнэлгийн хэрэгслийн хомсдолоос эхлээд ложистикийн саад бэрхшээл олон бий. Мэдээж хэрэг удахгүй болох томуугийн улирал ийм төрлийн вакциныг нэвтрүүлэх ажлыг хүндрүүлэх болно. Тиймээс улс орнууд нийлүүлэлтийн гинжин хэлхээний эдгээр саадыг арилгах нь арга замыг олон улсын хэмжээнд авч хэрэгжүүлэх хэрэгтэй болно.
2020 оны эхээр ханиад томууны улирал дуусч байх үед АНУ-д COVID-19-ийн тохиолдол огцом өсч эхэлсэн. Дэлхий даяар томууны улирал эхлэх үед коронавирусын 2-р давалгаа давхцах бөгөөд энэ үеийг давж гарах хүч нэг ч оронд байхгүй гэж үзэх хүмүүс ч байгаа.
Шаардлагатай бэлтгэлгүйгээр нэгэн зэрэг нэмэгдэх нь олон тооны өвчтөн эмнэлгийн хангамжийн сүлжээнд гамшиг учруулна. COVID-19 ба ханиад нь хоёул ижил төстэй шинж тэмдэг бүхий амьсгалын замын өвлөлийг үүсгэдэг. Цартахлын эхэн үед эмнэлэг, зүрх судасны тасгууд нэн чухал хангамжийн хомсдолд орж, амьсгалын аппарат, зүү тариур гэх мэт амь аврах нөөц хомсдоход хүргэсэн.
Жил бүр дэлхий даяар хэдэн сая мянган иргэд томуугаар эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлж байгааг харгалзан үзэхэд ижил төстэй хэрэгцээтэй өвчтөнүүд олноор ирэх нь аль хэдийн ховордсон тоног төхөөрөмжийн эрэлтийг улам бүр нэмэгдүүлж болзошгүй юм.
Удахгүй болох огцом өсөлтийг зогсоохын тулд хангалттай тооны томуугийн эсрэг вакцин, илүү их хангамж, хүргэлтийг сайтар хянах санхүүжилт шаардагдах болно.
COVID-19-ээс өмнө ч вакцины шил үйлдвэрлэхэд ашигладаг эмнэлгийн зориулалттай тусгай шилний хязгаарлагдмал нөөцтэй байсан. Тусгай шил нь химийн бодисын тодорхой найрлагыг хадгалах үүднээс температурын өөрчлөлтөд илүү тэсвэртэй байж вакциныг тогтвортой байлгахад тусалдаг. Ийм төрлийн шилийг хийх үйл явц удаан байдгийн дээр зардал өндөртэй байдаг.
Тарилга хийхэд хэрэглэдэг тариурууд нь бас дуусч байна. Коронавирус болон томуугийн улирлын чанартай вакциныг дэлхий даяар тараахын тулд дор хаяж 1.5 тэрбум тариур хэрэгтэй байна. АНУ-ын хувьд 9-р сарын байдлаар ердөө 15 сая ширхэг тариур нөөцөлсөн байгаа бөгөөд энэ зөрүүг арилгах талаар хийж буй хүчин чармайлт хангалтгүй байна.
Эрүүл мэнд, нийгмийн үйлчилгээний газар хэд хэдэн компанитай хамтарч 820 сая ширхэг илүү тариур үйлдвэрлэх гэрээ байгуулсан ч 2020 оны эцэс гэхэд ердөө 420 сая ширхэгийг нийлүүлэх боломжтой гэж "USA Today" сонинд мэдээлжээ.
Вакциныг тээвэрлэх явцад хүйтэн байлгах нь бас нэг том асуудал юм. Зайрмагнаас эхлээд инсулин хүртэлх олон төрлийн барааг тээвэрлэх явцад зайлшгүй шаардлагатай байдаг "хүйтэн" тээврийн хэрэгслүүд мөн өнөө үед хомсдолд ороод байгаа.
Вакциныг тогтмол целсийн 4-8 хэмийн сэрүүн орчинд байлгах хэрэгтэй. Түүнээс халуун эсвэл хүйтэн орчинд вакцин дархлаа тогтоох чадвараа алддаг. Опдоо хийгдэж буй COVID-19 вакцины ихэнх нь бүр сэрүүн температур шаарддаг бөгөөд энэ нь хүйтэн тээвэрлэлтийг илүү хүндрүүлж байна.
Энэ асуудлыг шийдвэрлэхийн тулд орон орны эрх баригчид вакциныг хувиарлах аргаа эргэн харж болно. Ихэвчлэн томуугийн эсрэг вакциныг хот, мужийн хүн амын тоогоор тараадаг. Гэхдээ энэ арга нь вакцин хийлгэх хүсэлтэй хүн амын эзлэх хувийг тусгахгүй. Хүн амын шингээлтийн түвшин бага байх үед ашиглагдаагүй вакцин хуримтлагддаг. Эрүүл мэндийн салбарын ажилтнууд зарим бүс нутагт илүүдэл, бусад бүс нутагт хомсдол үүсэхээс урьдчилан сэргийлэхийн тулд өмнөх хэрэглээний түвшинг харгалзан үзэх хэрэгтэй.
Үр дүнтэй COVID-19 вакциныг бүтээх нь энэ тахлыг дарах үйл явцын дөнгөж эхлэл юм. Вирусыг устгахын тулд эрх баригчид вакцины хангамжийн гинжин хэлхээний дутагдлыг арилгах хэрэгтэй.
Эх сурвалж: Forbes