Сүү, сүүн бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл, хэрэглээ, чанарыг сайжруулахын тулд нэгэн лаборатори малын гаралтай бус органик сүү гаргаж авахаар ажиллаж байна. Эсийн шинжлэх ухааны хөдөө аж ахуй уламжлалт аж ахуйг орлож чадах болов уу?
Одоо үед бидний үр шимийг нь хүртдэг уламжлалт аж ахуй тун ч тогтворгүй болж ирж байгаа билээ. Мөн түүнчлэн сүүн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэл дангаар хүлэмжийн хийн 4%-ийг бүрдүүлж байгаа нь ойрын ирээдүйд өөрчлөх шаардлагатай болоод буй асуудлуудын нэг юм. 4% нь жил тутам 2 тэрбум тонн орчим CO2 ялгаруулж байгаа хэрэг юм.
Түүнчлэн метаны хийн 37% нь зөвхөн үнээний фермээс гаралтай байдаг юм. Метаны хий нь хүлэмжийн хийнээс дутахааргүй асуудал үүсгэгч юм. Түүнчлэн уламжлалт мал аж ахуйг эрхлэхийн тулд их хэмжээний газар, ус болон бусад шаардлагууд үүсдэг юм. Өөр нэгэн асуудал нь сүү, сүүн бүтээгдэхүүний харшилтай хүмүүсийн тоо улам бүр өсөж байгаа нь уламжлалт аж ахуй тэр дундаа сүү сүүн бүтээгдэхүүнийг энэ хэвээр боловсруулах, үргэлжлүүлэх эсэхэд асуудал үүсгэж байгаа юм.
Энэ байдлаар цаашид үргэлжлэх боломжгүй болно. Мөн түүнчлэн хүн төрөлхтний тоо толгой 8 тэр бум цаашид улам өсөн нэмэгдэх байдалтай байгаа үед нэмэгдэж буй нэг тэрбум иргэдийн хүнс тэжээлийг ийм замаар хангах нь боломжгүй болох юм. Тийм ч учраас бид зардлыг бууруулж, бүтээгдэхүүнийг нэмэгдүүлэх шинэ арга зам бодож олох хэрэгтэй. Тэр дундаа сүү, бяслаг, цөцгий гэх мэт бидний өдөр тутамдаа хэрэглэдэг бүтээгдэхүүнийг орлож чадах бүтээгдэхүүн олох нь тун ч чухал шаардлага юм. “Turtletree” гэж лабораторийн гол зорилго нь энэ бүхэнд шийдэл олох юм.
Тэдний хийж буй зүйлийн гол зорилго нь жинхэнэ (органик) түүхий сүүг лабораторийн орчинд хөхтөн амьтдын эсийг ашиглаж бүтээхийг оролдож байгаа юм. Одоогийн байдлаар тэдний төсөөлж байгаа ажлыг энгийн үгээр тайлбарлавал нэг үзүүртээ тусгай эс бүхий гуурс бүтээх бөгөөд, үүгээр шингэн шахах үед нөгөө талаар сүү гарах боломжийг харж байгаа юм. Тэд эсийн аргаар органик сүү гаргахыг оролдож буй анхны лаборатори/компани юм.
Мөн түүнчлэн тэдний хамгийн их найдаж буй зүйл нь уг бүтээгдэхүүнийг дэлхийн хаана ч ашиглаж болох юм. Жишээлбэл дайн тулаантай газар, тусгай хэрэгцээ шаардлагатай эсвэл байгалийн гамшиг зэргээс хүнд байдалд орсон иргэдэд тусламжийн журмаар ашиглаж болох давуу талтай. Мөн нэмэлт технологи эсвэл бүтээн байгуулалтгүйгээр шууд ашиглаж болох нь хадгалалт, хамгаалалт, тээврийн асуудал зэргийг бүгдийг маш энгийнээр шийдсэн хэрэг юм.
Тэд үхэр, ямаа, хонь болон тэмээний эд эсийг ашиглаж байгаа бөгөөд аль болох боломжит байдлаар жинхэнээс ялгаагүй ашиг шимтэй органик сүү бүтээхийг оролдож байгаа юм. Мөн түүнчлэн тэд сүүг гаргаж авсны дараа бусад төрлийн сүүн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж болох боломж зэргийг судлах гэнэ. Тэд эхний ээлжид бяслаг болон цөцгий хийхийг төлөвлөж байгаа ажээ.
Лабораторийн мэргэжилтнүүд уг төслийг амжилттай болно гэдэгт тун итгэлтэй байгаа юм. Учир нь сүү биш хэдий ч эсийн аргаар лабораторид органик мах болон бусад бүтээгдэхүүн ургуулж эхэлсэн нь сүүн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх боломжтой гэдгийг харуулж байгаа юм. Дээр нь хэрэглэгчид мал, амьтанд ёс бус аргаар хандаж авсан болон дэлхийн цаг уур, хүлэмжийн хийд нөлөөлдөг хүнс зэргийг сонгохоо болиод байгаа билээ. Тийм ч учраас тэдний зорилго нь мал амьтдыг, байгаль дэлхийд хохирол учруулалгүйгээр бүтээгдэхүүн гаргах боломж юм.
Эх сурвалж: BBC
