Гэрлийн хурдаас илүү хурдлах боломжууд
Альберт Эйнштейн гэрлийн хурдыг 299792 км/с гэж үзсэн байдаг. Энэ хурдаар дэлхийг секундэд 8 удаа тойрох боломжтой. Масс болон энергийг 2 өөр зүйлс гэж үздэг байсан бол 1905 онд Эйнштейн харьцангуйн онолыг батлан бүхнийг өөрчилжээ. E = mc ^ 2 гэх энэ тэнцэтгэл масс болон энерги хоорондоо уялдаатай гэдгийг харуулдаг бөгөөд массгүй биет гэрлийн хурдаар аялж чадах буюу фотонууд нь массгүй билээ.
Том Хадрон Мөргөлдөгч, Теватрон мэтийн зөвхөн хэмжээлшгүй хүчтэй жижиг хэсгийг хурдлуулагчид л биесийг гэрлийн хурд эсвэл дөхөж очих хурдаар хөдөлгөх боломжтой. Гэвч Нобелийн шагналт физикч Дэвид Гросс жижиг биет хэзээ ч ертөнцийн тогтоосон хурдны хязгаарт хүрэхгүй гэж үзсэн ба хүрэхийн тулд хязгааргүй энерги шаардлагатай тул боломжгүй гэжээ. Гэвч нэлээн хэдэн физикчид зарим үзэгдлийн ачаар ертөнцийн хуулийг зөрчихгүйгээр, харьцангуйн онолыг ашиглан гэрлээс хурдан хөдлөх боломжтой гэж үздэг.
- Дууны тэсрэлтийн хүчийг ашиглах. Дуунаас хурдан хурдатгал авч буй биетүүд дууны долгион нэвтрүүлэхгүй хаалт үүсгэдэг. Үүнтэй адилаар гэрлээс хурдан биес гэрлэн бүрхүүл үүсгэх учиртай. Энэ үзэгдлийг Черенковын цацраг гэж нэрлэдэг ба үүнийг нээж илрүүлсэн Павел Алексеевич Черенковын нэрээр нэрлэсэн. Тэр гэрлэн бүрхүүлийг үүсгэх жижиг биес цэнхэр гэрлээс илүү долгион дамжуулах бөгөөд нил ягаан туяаг ялгаруулах боломжтой боловч, өөрсдөө сансрын хурдны хязгаарыг хэтрэхгүй билээ.
- Хэрэв эхний тохиолдол үйлчлэхгүй бол: фотон нь цорын ганц массгүй биет биш. Галактикийн хоосон орон зай материал бие тул массгүй юм. Астрофизикч Мичио Какугийн хэлж байгаагаар “Юу ч байхгүй орон зай нь вакуум орчин тул гэрлээс хурдан тэлэх боломжтой. Учир нь гэрлэн бүрхүүлийг нь эвдэх боломжгүй.” Физикчид Агуу тэсрэлтийн тэлэлтийн талаар адил байр суурьтай байдаг ба ертөнц хязгаараа гэрлээс хурднаар тэлсэн ажээ.
- Квантын орооцолдоон. Каку энэ асуудлыг ийнхүү тайлбарладаг: Хоёр маш ойр, өөрөөр хэлбэл орооцолдсон хоёр электронууд оршин байвал, квантын хуулиар харилцан тэгш байдлаар савлах чадвартай. Хэдэн мянган жилийн зайтай оршин байсан ч энэ тэгш байдлыг хадгална. Электрон бүр энэ чичиргээн мэдрэх чадвартай ба Эйнштейн энэ чадварыг олж харан квантын теоремыг няцааж байсан. Теоремын алдааг батлахын тулд Эйнштейн, Борис Подолски, Нэйтн Розен нар “зай дахь аймшигт үйлдэл” гэх нэртэй туршилтыг явуулж байжээ. Орчин үеийн технологи энэ явдал үнэхээр оршин байдгийг тогтоосон бөгөөд гэрлийн хурдаар тогтоосон хязгаарыг давдаг болохыг нь ч баталсан байна.
- Өтний нүхний таамаг: Мөн Какугийн хэлснээр “Гэрлийн бүрхүүлийг давах цорын ганц бүтэмжтэй арга нь ерөнхий харьцангуй чанар болон сансрын цаг хугацааны гажуудал юм. Онолоор, өтний нүх нь маш хол зайг маш богино хугацаанд туулснаар хурдны хязгаарыг үгүйсгэх боломж олгодог юм. Гэвч өтний нүх хэвийн ажилласаар байхын тулд онцгой бодис хэрэгтэй. Тус бодисыг лабораторын орчинд зохион бүтээсэн боловч маш бага хэсгийг л үйлдвэрлэжээ. 1988 онд Кип Торн тогтвортой өтний нүхний онолыг дэвшүүлсэн ба тус бодисын орчинд байх өтний нүхний боломжийг хөнджээ. Торн хэлэхдээ “30 жилийн дараа ч хариулт нь үл мэдэгдэнэ. Бид тодорхой хариултаас хол байсаар л байна.” гэжээ.
Эх сурвалж: Fishki.net