Бидний гар бол маш цогц биологийн машин билээ. Тийм ч учраас осол гэмтэл эсвэл өвчний улмаас гараа алдах нь маш хүнд байх нь тодорхой юм. Үүнийг орлуулах хиймэл эрхтний хөгжил сүүлийн жилүүдэд маш эрчимтэй хөгжиж байгаа хэдий ч хүний гар мэт хүрэх мэдрэмжийг өгнө гэдэг нь маш хэцүү зүйл юм.
Зөвхөн АНУ-н хувьд л гэхэд жил тутам 25,000 орчим хүн ослын улмаас дээд мөчөө тайруулдаг байна. Эдгээр хүмүүсийн дунд хийсэн судалгаанаас үзэхэд тэд маш олон төрлийн боломжит хиймэл гаруудыг туршиж үзсэнийхээ дараа дахиж хэрэглэхээс татгалздаг байна. Учир нь тэдний тайлбарласнаар уг гар нь хүссэн шиг нь таардаггүй, хэрэглэхэд тухгүй дээр нь сайхан харагддаггүй гэх мэт олон шалтгаан байдаг. Үүнээс хамгийн гол шалтгаан нь гарны мэдрэл буюу хүрч байгаагаа мэдэрч чаддаггүй гэдэг тайлбарыг бүгд хэлдэг байна.
Хүрч байгаагаа мэдэрнэ гэдэг нь ямар нэгэн биетийг ямар хүчээр барих зэргийг шийдэхэд маш чухал нөлөөтэй юм. Хэрэв та өндөг эсвэл усан үзэм, цаас зэргийг барихаар бол гарны, хурууны хүчийг тохируулах нь маш чухал юм. Харин одоо байгаа хиймэл эрхтнүүдийн хувьд хэр их хүчээр нөлөөлж байгааг мэдэж болохооргүй юм. Хиймэл гартай ихэнх хүний хувьд хэр их хүч зарцуулж байгааг зөвхөн нүдээрээ л тооцоолдог юм.
Хиймэл гарт мэдрэл өгөхийн тулд тайрсан эрхтний гэмтлээс дээгүүрх хэсгийн мэдрэлийн судалд электродуудыг суулгац маягаар байрлуулдаг гэнэ. Гэсэн ч ингэхийн тулд маш том мэс ажилбар хийх хэрэгтэй бөгөөд хүн болгоны хувьд амжилттай болно гэсэн үг биш юм.
Тэгвэл нэг гайхалтай мэдээ байгаа нь Питтсбургийн их сургуулийн эрдэмтэд ирээдүйд хиймэл протез гарт бодит мэт мэдрэмж өгч чадах аргачлалыг олж нээсэн байна. Тэд хүний нугасны мэдрэлийн өдөөгчдөд суулгац хийж алдсан гарны мэдрэлийг сэргээж болох эсэхийг туршилтаар үзжээ.
Тэд сайн дурын дөрвөн оролцогчид нугасны мэдрэлийн өдөөгч суулгаж хиймэл гарт нь мэдээлэл хүлээн авах электрод байрлуулсан байна. Тэд туршилтын явцад хиймэл гарт нь бага долгионы цахилгаан гүйдлээр хүрч, мэдрэл нь тухай хэсгийг таньж чадах эсэхийг шалгасан байна. Дөрвөн оролцогчид бүгд жинхэнэ гараа мэдэрч байгаа мэт мэдрэл авсан байн
а.
Уг туршилтыг удирдсан профессор Фишерийг гайхшруулсан зүйл нь тэдгээр хүмүүс маш нарийн цэгүүдийн мэдрэлийг ч гэсэн ялгаж байсан аж. Яг л бид тохойгоо санамсаргүй цохих, эсвэл загатнавал хаана маажихаа мэддэг шиг маш нарийн байсан аж. Тэрээр энэ бүхнийг хиймэл эрхтний шинэ үеийн хөгжлийн дөнгөж эхний шат гэдгийг онцолсон байна.
Эх сурвалж: Forbes
