Монгол Улсад өчигдөр болж өндөрлөсөн УИХ-ын сонгуулийн талаар гадны хэвлэлүүдэд юу гэж онцолсныг товчлон хүргэе.

-Дэлхий даяар коронавируст цар тахлын халдвар тархсан ч өнөөдөр Монгол Улсад шинэ парламентыг сонгох ээлжит сонгууль зохион байгуулагдаж байна. Ингэснээр тус улс нь БНСУ-ын дараа энэ онд сонгууль зохион байгуулж буй дэлхийн хоёр дахь улс орон болж байна.

-Сонгогчдын аюулгүй байдлыг хангах үүднээс сонгогчдын халууныг хэмжиж, санал авах байрыг халдваргүйжүүлэх, сонгогчдод нэг удаагийн бээлий тараах зэрэг арга хэмжээнүүдийг авсан байна.

-Монгол Улсад сонгуулийн сурталчилгааны үеэр томоохон цугларалтууд зохион байгуулахыг халдвараас урьдчилан сэргийлэхийн тулд хориглоод байсан юм. Одоогоор засагладаг Монгол Ардын Нам нь парламентын 76 суудлын дийлэнхийг нь авч үлдэж чадна гэсэн найдвар байгаа аж.

-Коронавирусээс шалтгаалсан эдийн засгийн олон хүндрэл дунд өрнөсөн сонгууль болж байна. Монгол Улс нь цар тахлын үед сонгуулиа зохион байгуулсан БНСУ-ын дараа орсон хоёр дахь улс. Монголчуудын хувьд ардчилсан үндсэн хууль батлагдсанаас хойш хийж буй найм дахь сонгууль.

-Энэ удаагийн сонгуульд 29 тойрогт 600 гаруй нэр дэвшигч өрсөлдсөн. Хүн амын дийлэнх нь оршин суудаг Улаанбаатар хотын нэг тойрогт дунджаар 28 нэр дэвшигч өрсөлдсөн байна. Эдийн засгийн гол төв гэдэг утгаараа Улаанбаатар хотод хоёр гаруй сая хүн оршин суудаг аж.

-Монгол Улсын нийт хүн амын 30-аас дээш хувь нь нэн ядуу ангилалд хамаардаг гэсэн судалгаа байдаг. Далайд гарцгүй улсын хувьд эдийн засгийн гол тулгуур нь уул уурхай, олборлох үйлдвэр. Монголд хэрэгжиж буй хамгийн том зэсийн төсөлд хөрөнгө оруулж буй Рио Тинтотой Засгийн газар нь маргаантай байгаа. Гаднын хөрөнгө оруулалтаар амь залгуулдаг энэ улс хөрөнгө оруулалтаа зогсоочихгүй, улам нэмэгдүүлэхийн төлөө ажилладаг. Гэсэн ч Рио Тинтотой үүсгэсэн маргаан хөрөнгө оруулагчдад “эсрэг” мэдээлэл юм. Тус улсын гадаад өр 23 тэрбум ам.доллар. Эдийн засгийнх нь чадамжаас даруй хоёр дахин илүү өртэй байгаа нь тус улсын хувьд хамгийн том сорилт юм.

-Монгол Улс коронавирусийн халдвараа дотооддоо алдахгүй барьж чадаж байгаа нь эрх баригч улс төрийн хүчин сонгуульд эерэгээр сурталчлах нэг үндэс болсон. Гэхдээ нэг зүйлийг дурдахгүй байхын аргагүй. Монгол Улсын эдийн засаг хүнд байдалд орчихсон. Түүхий эдийн үнэ хэлбэлзэлтэй, байрны хүрэлцээ муу зэрэг нь хоёр улс төрийн хүчний хэрүүлээс илүү шийдэх ёстой асуудал юм.

-Өргөн уудам газар нутагтай, цөөн хүн амтай Монгол Улсад өнөөдөр парламентын сонгууль болж байна. АНУ-ын холбоотон тус улс нь авторитар засаглал бүхий БНХАУ, ОХУ-ын дунд оршдог юм. Монгол Улс коронавирусийн эсрэг амжилттай тэмцэж байгаа энэ үед сонгуулийн санал хураалт болж байна. Тус улсад “COVID-19” халдварын 215-хан тохиолдол бүртгэгджээ. Тэдгээр тохиолдол нь бүгд зөөвөрлөгдөн ирсэн бөгөөд халдварын улмаас нас барсан тохиолдол бүртгэгдээгүй байна.

-Далайд гарцгүй Монгол Улс нь байгалийн баялгийн арвин нөөцтэй боловч түүхий эдийн үнийн уналт, Засгийн газар болон “Rio Tinto” зэрэг томоохон хөрөнгө оруулагчдын хооронд олон нийтийн анхаарлыг татсан маргаан үүссэнтэй холбоотойгоор гадаадын хөрөнгө оруулалтыг татахад хүндрэл учирчээ. Монгол Улс халдварын эсрэг амжилттай тэмцэж байгаа хэдий ч цар тахлын улмаас эдийн засаг агших төлөвтэй байгаа бөгөөд бараа бүтээгдэхүүний үнэ нэмэгдэж байна.

-Авлигын асуудал болон улсын өр 23 тэрбум орчим ам.долларт буюу жилийн эдийн засгийн гарцаас хоёр дахин өндөр хэмжээнд хүрсэн нь эдийн засагт тулгамдсан асуудал болжээ. Үүний улмаас Монгол Улсын нийт хүн амын 30 гаруй хувь нь ядуурлын шугамаас доогуур хэрэглээтэй амьдарч байгаагаас гадна орлогын тэгш бус байдал, хээл хахууль зэрэг асуудлууд нь бусад намаас нэр дэвшигчдийн сонгогдох магадлалыг нэмэгдүүлэхэд нөлөөлж магадгүй байгаа юм.

-Монгол Улс коронавирусийн халдвар тархахаас урьдчилан сэргийлэхийн тулд нэгдүгээр сараас хилүүдээ хаажээ. Халдвар илэрсэн хүмүүсийн дийлэнх нь ОХУ болон бусад орноос ирсэн монголчууд байгаа юм. Эрүүл мэндийн яамны мэдээлснээр, халдвар авсан 158 хүн эдгэрсэн бол 57 хүн эмчлүүлэн тусгаарлагдаж байгаа ажээ.

БНХАУ-ын төрийн мэдлийн “Xinhua” агентлагын мэдээлснээр “2020 оны УИХ сонгууль цар тахлын үед зохион байгуулагдаж байгаа. Иргэд саналаа өгөхөөр санал хураах байранд ирэхдээ өөр хоорондоо 1.5 метрийн зай барьж, зөвхөн амны хаалт зүүсэн хүн халуунаа хэмжүүлж, гараа ариутгасны дараа нэг удаагийн бээлий өмсөж, санал өгч байна. Энэ удаагийн сонгууль орон даяар 2070 санал авах байранд 07:00 цагт нэгэн зэрэг албан ёсоор эхэлж, санал хураалт 15 цаг үргэлжилнэ” гэжээ.

Ази, номхон далайн бүс нутгийн улс төр, геополитикийн асуудлаар дагнан бичдэг Сингапурын “The Straits Times” сонинд “Иргэдийн дунд сонгуулийг хойшлуулах ёстой гэх шүүмжлэл, маргаан хүчтэй өрнөж байсан ч 2020 оны УИХ-ын сонгууль товлогдсон өдрөө буюу лхагва гаригт эхэллээ. Сонгуулийн сурталчилгааны үеэр нам, эвслүүд болон нэр дэвшигчид коронавирусийн халдвараас урьдчилан сэргийлэх заавар, зөвлөмжийг зөрчиж байгаа үйлдэл нэлээд ажиглагдсан юм.

Цар тахлын улмаас эх орондоо харьж чадалгүй гаднын орнуудад гацаад байгаа мянга мянган Монгол Улсын иргэн энэ удаагийн сонгуульд оролцож, саналаа өгөх боломжгүй болсон. Өнөөдрийн байдлаар найман мянга орчим Монгол Улсын иргэн гаднын оронд гацсан байгаа” гэжээ.