Хятад сэтгүүлч: "Өнөөгийн Хятад улс Дэлхийн 2-р дайны өмнөх Германтай төстэй болжээ"
1989 оны 6-р сарын 4-ний өдөр Тяньаньмэний талбайд Хятадын эрх баригчид ардчиллыг шаардсан оюутнуудын жагсаалыг хүчээр дарснаас хойш 31 жил өнгөрчээ.
Хонконгийн засгийн газрын эсрэг жагсаалууд эмх замбараагүй байдал үүсгэж, Хятадаас гаралтай шинэ коронавирус гарч дэлхий даяар тархаж, АНУ-Хятадын сөргөлдөөн улам хурцдаж эхэлсэн энэ үед Ши Жиньпин удирдлага нь Коммунист намын нэг намын авторитаризмыг дахин сэгсрэх дотоод болон гадаад бэрхшээлтэй тулгарч, дайны үеийн адил тоталитаризмыг бэхжүүлэв. Дэлхий нийтийн тодорхойгүй байдал мэдэгдэхүйц өсөх боломжтой.
“31 жилийн өмнө (дэлхий даяар ардчилсан хөдөлгөөн эрчимтэй өрнөж байх үед) Бээжин өнөөгийн Хонконг шиг улс төрийн асуудлыг чөлөөтэй ярилцах боломжтой байв. Гэсэн хэдий ч одоо Хятад аажмаар бүрэн тоталитаризм руу шилжиж байна" гэж эсэргүүцлийн жагсаалд оролцож байсан 49 настай улс төр судлаач хэлжээ.
Өнгөрсөн сард Бүх Хятадын Ардын Төлөөлөгчдийн Чуулганы үеэр Хонконгт төрийн аюулгүй байдлын тухай хуулийг нэвтрүүлэх шийдвэр гарсан. Тиймээс эрх баригчид жагсагчдын эсрэг хатуу арга хэмжээ авах бодолтой байгаа гэдэг нь тодорхой болов. Бээжин Дэн Сяопиний гаргасан "Нэг улс, хоёр систем "зарчимд итгэхээ больсон учраас Хонконгийн өөрийгөө захирах эрхийг үгүй хийх чиглэл рүү явж байна. Хонконгт Коммунист Намаас хэрэгжүүлэхийг хүсч буй аргууд нь амжилттай туршлага дээр суурилсан юм.
Нэгдүгээрт, Шинжаан Уйгурын өөртөө засах оронд нэвтрүүлсэн нийтээр нь хянах, хорих арга.
2014 оноос хойш Хятадын засгийн газар 13 мянга гаруй уйгарчуудыг терроризмд сэжиглэн баривчилжээ. Мөн сая гаруй хүнийг "Хөдөлмөр эрхлэлт, мэргэшүүлэх, боловсрол, сургалтын төвүүд" гэж нэрлэгдэх харих лагеруудад албадан илгээсэн гэх тооцоо бий. Хэрэв дэлхийн санхүүгийн томоохон хот болох Хонконгод ийм дарамт шахалт ирвэл эмх замбараагүй байдал дэлхий даяар тархах болно.
Тяньаньмэний талбайд болсон үйл явдлын дараа залуу хүмүүсийн итгэлийг олж авахын тулд Коммунист нам тус улсад эх оронч боловсролыг хөгжүүлж эхлэв. Тоталитар улсууд гадаад бодлогын асуудлаас болж дотоод нөхцөл байдлын сонирхлыг сарниулж, улмаар нэг намын эрх мэдлийг нэмэгдүүлдэг. Ойрын ирээдүйд Хятадын эрх баригчид Хонконгчуудад хэт эх оронч боловсрол эзэмшүүлэхээр төлөвлөж байна.
Хятадын интернэт, хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүд Хонконгийн жагсаалыг эсрэг зохион байгуулалттайгаар тэмцэж эхлэв.
Хонконг, Тайвань бол Хятадын хувьд нэн тэргүүний асуудал юм. "Бид шийдвэрлэх цохилт өгөх ёстой" гэж 5-р сарын 29-нд Бүх Хятадын Ардын Төлөөлөгчдийн Хурлын Байнгын хорооны дарга, Коммунист намын гурав дахь том тушаалтан Ли Жаньшу хэлээд цэргийн ажиллагаа явуулах магадлалтай талаар цохон тэмдэглэв. "Нэг Хятад"-ыг хүлээн зөвшөөрдөггүй Тайванийн ерөнхийлөгч Цай Инвэн тус мэдэгдлийг харгалзан их газрын Хятадын бодлогын эсрэг хуультай болохоор төлөвлөжээ.
Бээжингийн хэвлэл мэдээллийн төлөөлөгч "Тайваньд Хятадын тал цэргийн цохилт өгөх нь тодорхой болж байна" гэсэн бол өөр нэг хятад сэтгүүлч "Өнөөгийн Хятад улс Дэлхийн 2-р дайны өмнөх Германтай төстэй болжээ" гэж хэлжээ.
Тяньаньмэний талбайд болсон үйл явдлууд:
1989 оны 4-р сард Хятадын Коммунист намын Төв Хорооны Ерөнхий нарийн бичгийн дарга асан Ху Яобанг нас барсантай холбогдуулан оюутнууд оршуулгын хүрээнд цугларсан ч тэр нь өргөн хүрээний ардчилсан хөдөлгөөн болсон билээ. Зургадугаар сарын 3-наас 4-нд шилжих шөнө Хятадын Ардын арми оюутнуудад эзлэгдээд байсан Тяньаньмэнь талбай руу дайран орж жагсаалыг хүчээр тараасан юм. Цэргүүд талбай руу дайрах үед асар олон хүн амиа алдсан. Эрх баригчдын мэдээлж буйгаар 319 хүн амиа алдсан гэх боловч жинхэнэ тоо нь одоогоор тодорхойгүй байна. Хятадын засгийн газар уг үйл явдлыг "хувьсгалын эсрэг оролдлого" гэж нэрлэж одоог энэ талаар ярихыг хориглосон хэвээр байна.
Эх сурвалж: inosmi.ru