Арваад жилийн өмнө олон япончууд сургууль эсвэл оффисын цайны газар ганцаараа хоол идэх нь маш их ичгэвэртэй зүйл байсан тул хүмүүс дангаараа хооллохдоо угаалгын өрөөнд нуугддаг байжээ. Найз нөхөдгүй хүмүүсийг бүр "бензо меши" буюу "жорлонгийн өдрийн хоол" гэж нэрлэдэг байсан аж.
Гэхдээ Япон улс маш хурдацтай өөрчлөгдөж байна. Ганц бие хүмүүс дангаараа хоол идэх, кино үзэх, баар цэнгээний газруудаар хэсэх нь эрс нэмэгдэж байгаа бөгөөд тэдэнд зориулсан үйлчилгээнүүд хүртэл асар олноороо нээгдэх болсон юм.
2018 оны дундуур нээгдсэн ганцаараа яваа хүмүүст үйлчилдэг "Хитори" хэмээх баарны зөөгч бүсгүй энэ талаар "Зарим хүмүүс ганцаараа уухыг илүүд үздэг. Тэдэнд бусадтай хамт дуу шуу болж уухын оронд ганцаараа орж ирээд бодолд автангаа виски шимж уух нь илүү сайхан санагддаг байх" гэж хэлсэн байна.
Харин тус баараар үйлчлүүлж буй 29 настай Кай Мишимура "Япончууд хүмүүстэй хамт зугаацахыг илүүд үздэг хүмүүс. Манайд ганцаараа зугаацах гэсэн ойлголт байдаггүй." гэж хэлжээ.
Гэхдээ тус баар нь ганцаараа яваа хүмүүст үйлчилгээ үзүүлдэг цорын ганц газар биш юм. Өмнө нь дурдсанчлан Япончууд өмнө нь олон хүмүүс зэрэг ордог байсан газруудаар дангаараа үйлчлүүлэх нь нэмэгдэж байгаа учраас тэдэнд зориулсан үйлчилгээнүүд борооны дараах мөөг шиг нэмэгдэж байгаа аж. Энэхүү үзэгдлийг "охиторисама" гэж нэрлэх болжээ
НЭГ ХҮНИЙ ХҮЧ
"Охиторисама" гэдэг нь "Дангаараа яваа хүн" гэсэн утгатай. Инстаграм дээр та "Охиторисама" гэсэн хэштэгийг япон хэл дээр хайгаад хэдэн зуун мянган зургийг олж авах боломжтой. Тэдгээрээс та зоогийн газар, кино танхимын үүд, хөдөө майханай ганцаараа аялаж байгаа хүмүүсийг харах болно. Сүүлийн 18 сарын хугацаанд "охиторисама" хийдэг хүмүүсийн тоо эрчимтэй нэмэгдэж байгаа юм.
Япончуудын хувьд "якинику" буюу үхрийн мах шарж идэнгээ ойр дотны хүмүүстэйгээ хамт сакэ ууж хөгжилдөх нь бараг соёлын нэг хэсэг болсон гэхэд хилсдэхгүй биз. Харин сүүлийн үед зоогийн газрууд "Хитори якинику” буюу ганцаараа яваа хүмүүст шарсан махаар үйлчлэх нь элбэг болжээ.
Караоке ч гэсэн ялгаагүй. Токио хотод үйл ажиллагаа явуулдаг "Кара соло караоке" компанийн борлуулалтын менежер Даики Яматани "Нэг хүний караокед эрэлт хэрэгцээ нь нийт караоке хэрэглэгчдийн 30-аас 40 хувийг эзэлж байна." гэж хэлжээ.
Японд караокены цэгүүд хаа сайгүй байдаг. Гэхдээ ганцаарчилсан караоке төхөөрөмжний эрэлт улам бүр нэмэгдсээр байгаа тул ихэнх газрууд том өөрөөний оронд жижиг бүхээг үйлчлүүлэгчдэд санал болгох болсон байна.
НИЙГМИЙН ДАРАМТ
Бусад орнуудад ганцаараа нийгмийн арга хэмжээнүүдэд оролцох нь тийм ч сонин зүйл биш. Барууны орнуудад ингэх нь бараг хэвийн зүйл гэж хэлж болно. Харамсалтай нь Япон шиг нийгмийн шаардлагыг үг дуугүй хүлээн зөвшөөрөх ёстой орнуудад ганцаараа байх нь санаанд оромгүй зүйл юм. Цөөн тооны арлууд дээр 125 саяуулаа амьдардаг тус орны хүмүүс бусадтайгаа хамт байж бүгдийг хамт давж туулах ёстой гэсэн үзэл эртнээс нааш соёлынх нь том хэсэг болсоор иржээ.
Токиогийн их сургуулийн судлаач Мотоко Мицушита "Япон бол газар нутгийн хувьд жижиг орон. Тийм учраас энд бүгдээрээ хамт амьдрахын тулд эвтэй байх хэрэгтэй гэсэн үзэл эртнээс нааш байсаар ирсэн. Гэхдээ үүнийгээ дагаад бусдын шаардлагыг үг дуугүй хүлээж авах ёстой гэсэн үзэл бараг бичигдээгүй хууль болсон юм" гэж хэлжээ.
Орчин үед олон нийтийн хэрэгслүүд дээр найз болон дагагчдын тоо нь тухайн хүнийг үнэлэх үнэлэмж болтлоо чухал болсон байна. Харин "Охиторисама" хэмээх зүйл гарч ирснээр олон хүмүүс энэ байдлыг өөрчлөхийг оролдож байгаа аж.
2019 оны дундуур Осакагийн их сургууль дээрх асуудлаар 10 мянган хүнээс судалгаа авсан байна. Тус судалгаанд оролцсон хүмүүсийн 80 хувь нь "заавал олон найзтай байж, цуг хооллож, наргих ёстой" гэсэн үзлийг дэмжихгүй байгаа гэдгээ илэрхийлжээ.
НЭГ ХҮНИЙ НИЙГЭМ
Япон улсад сүүлийн жилүүдэд төрөлтийн тоо эрчимтэй буурч байгаа. 2019 онд л гэхэд төрөлтийн тоо сүүлийн 100 жилийн доод хэмжээнд хүрсэн билээ. Мөн 1995-2015 оны хооронд 25-аас дээш насны ганц бие хүмүүсийн тоо 2 дахин нэмэгдсэн байна. Гэрлэлтийн тоо буурч байгаа нь үүнд нөлөөлсөн ч хүн ам нь хэт хөгширч байгаа учраас бэлэвсэрч үлдсэн хүмүүс нэмэгдсэн нь бас нэг том хүчин зүйл болжээ.
Үүнээс болоод үйлчилгээ газрууд ганц бие хүмүүст илүү анхаарч ажиллах болсон гэнэ. Судалгаагаар 2040 он гэхэд Японы насанд хүрсэн иргэдийн тал хувийг ганц бие хүмүүс эзлэх нь тогтоогдсон байдаг.
Мөн гэр бүлтэй хүмүүс хүртэл ганцаараа зугаацах нь нэмэгдэж байгаа юм. Токиогийн сургуулиас явуулсан судалгаанд оролцсон гэр бүлтэй хүмүүсийн гуравны нэг нь заримдаа ганцаараа аялдаг гэсэн хариулт өгсөн байна.
Токиогийн их сургуулийн судлаач Мотоко Мицушита "Энэ нь бүхнээс үзвэл япончууд ганцаараа байхыг илүүд үзэх болсон нь илт байна. 10-аад жилийн өмнө жорлонд хоолоо иддэг байсан хүмүүс одоо хаана ч гэсэн ганцаараа явахаас айхгүй болсон байна. Гэхдээ энэ бол сайн зүйл. Гэртээ ганцаараа нийгмээс тусгаарлагддаг байсан хүмүүс үүний ачаар илүү нийгэмшиж чадна. Тэд зөвхөн нэг хүрээлэлд байхын оронд дангаараа хүссэн газартаа хүрч шинэ хүмүүстэй танилцаж байгаа нь үнэхээр сайн хэрэг." гэж хэлжээ