Засгийн газар солигдох тоолонд төрийн жинхэнэ албан хаагчид “хэлмэгдэлт”-д хоморголон өртдөг үзэгдэл өнөө хэр гүн бат суурьтай оршсоор байна. 20 гаруй мянган иргэн энэхүү орчин үеийн хэлмэгдэлтэд өртөж, ажил амьдралаа алдсан тухай мэдээллийг албаныхан гаргадаг. Тэд бас үүний цаана улстөржилт, албан тушаалын наймаа, төрийн албыг төрлийг алба болгох сонирхол байгааг нуудаггүй.

Уг нь энэ үйлдлийг таслан зогсооно хэмээн Ерөнхий сайдаасаа эхлээд Хотын дарга нь хүртэл халаа сэлгээ хийхгүй хэмээн ам тангараг өгч байсан нь саяхан. Гэвч тэдний гар хөл болох дарганцаруудын ааш аяг “засал авахад” гэнэт өнгөрчээ. Тэд хууль зөрчиж, дур зоргоороо халаа сэлгээ хийсээр байна.

Нийслэлд Худалдан авах ажиллагааны газар гэх эрх мэдэлтэй байгууллага бий. Нийслэлд зарлагдсан бүхий тендерийг “атгадаг” энэ газрын даргаар Хотын дарга С.Амарсайхан Э.Болормаа гэх эмэгтэйг томилсон.

Гэвч Э.Болормаа том даргынхаа амлалтыг зөрчиж, ажилтнаа хууль бусаар халж, Төрийн албаны зөвлөлөөс “банга” хүртсэн баримт байна.

Энэ талаар тодруулъя. Нийслэлийн Худалдан авах ажиллагааны газрын дарга Э.Болормаа хэлтсийнхээ хамгийн чухал алба болох Худалдан авах ажиллагааны хэлтсийн мэргэжилтэн С.Түмэнбаярыг гэнэт ажлаас нь чөлөөлжээ.

Шалтгааныг нь албан бичиг дээрээ нэг биш нэлээд хэдэн хуулийн заалтаар орлуулсан ч бүгд хууль бус болохыг Төрийн албаны зөвлөл тогтоосон байна. Өөрөөр хэлбэл хуулийн заалтаар хуурч орхиж.

Төрийн жинхэнэ албан хаагчийг  сонгуульд нэр дэвших, тэтгэвэр тогтоолгох насанд хүрсэн, төрийн алба хаах насны дээд хязгаарт хүрсэн, өөрийн санаачилгаар төрийн албанаас чөлөөлөгдөхөөр хүсэлт гаргасан тохиолдолд л ажлаас чөлөөлдөг. Хэрэв орон тоо нь хасагдсан бол өөр ажилд шилжүүлдэг хуультай.

Э.Болормаа С.Түмэнбаярыг ажлаас чөлөөлөх албан бичигтээ “Монгол Улсын Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуулийн 33 дугаар зүйлийн 33.5, Төрийн албаны тухай хуулийн 46 дугаар зүйлийн 46.2.5-т, Газрын “Хөдөлмөрийн дотоод журам”-ын 8 дугаар зүйлийн 8.1.2 дахь заалтыг тус тус үндэслэн тушаах нь” гэжээ. Гэтэл дээрх хуулийн заалт нь үнэн хэрэгтээ эрх мэдлийнхээ хүрээнд тушаал гаргах, хуульд заасан бусад үндэслэл, хэлтсийн орон тоо хасагдсан гэх заалтууд байжээ.

Улмаар Төрийн албаны зөвлөл “Өмнө нь эрхэлж байсан ажил, албан тушаал нь хэвээр хадгалагдаж байх тул ТАТХ-ийн 62 дугаар зүйлийн 62.1.4-т заасан төрийн байгууллага татан буугдсан, өөрчлөн байгуулагдсан эсхүл өөрөөс үл хамаарах шалтгаанаар албан тушаалын орон тоо хасагдсан тохиолдолтой адилтгаж үзэх нөхцөл үүсээгүй байна. Гэтэл Худалдан авах ажиллагааны хэлтсийн орон тоо хасагдсан гэх үндэслэлээр С.Түмэнбаярыг ажлаас чөлөөлсөн нь буруу байна” гэх шийдвэр гаргажээ.

Энэ нь нийслэлийн Худалдан авах ажиллагааны газрын дарга Э.Болормаагийн гаргасан дээрх үйлдэл нь хуудуутайн дээр хууль бус болохыг батлаж байгаа юм.

Энд нэг зүйлийг онцлоход, төрийн алба ийнхүү “шонхуутайгаа” хутгалдаж, хуудуутай шийдвэр гаргаж байхад Төрийн албаны зөвлөл үүнийг нь дэмжсэн шийдвэр гаргасан нь харамсал төрүүлэм.

Тодруулъя. Э.Болормаа Төрийн албаны зөвлөлийн шахалтаар Э.Түмэнбаярыг ажилд нь буцааж томилжээ. Гэхдээ түүнийг хуучин ажилд нь бус Зураг төсөв хариуцсан мэргэжлтнээр томилсон байна. Хар ухаанаар бод доо. Хүний их эмч, эмнэлгийн мэргэжилтэй хүн зураг төсөв хариуцаж чадах уу. Тэр дундаа нийслэлийн хамаг л тендерийг хариуцдаг албанд мэргэжлийн бус зураг төсвийн мэргэжилтэн байх нь өнөөгийн хэлээр “гамшиг” болох эрсдэлтэй. Хэрэв аль нэг байгууллага алдаатай зураг төсөл тендерт орж, яллаа гэхэд гарах үр дагаврыг хэн үүрэх вэ.

Зураг төсөв хариуцсан мэргэжилтний албан тушаалын тодорхойлолтод тухайн мэргэжилтэн нь “Инженер” байх гэдгийг тодорхой заажээ. Энэ талаар Э.Түмэнбаяр мөн л Төрийн албаны зөвлөлд ханджээ. Гэтэл тэд албан тушаал чинь буураагүй байна гэжээ. Нэг үгээр наад ажилдаа ор гэх хариуг өгсөн байна.

Уг нь Төрийн албаны зөвлөлийн гол хийх ажил нь энэ баймаар. Юуны төлөө төрийн албаны шалгалт гэх нүсэр ажлыг зохион байгуулж, тохирох албан хаагчийг нь томилдог билээ дээ. Гэвч тэд ийнхүү хариуцлагатай албан тушаалд хайнга ханджээ.  Төрийн албаны муу муухай Төрийн албаны зөвлөлд хүртэл “үүрлэж” байгаагийн жишээ энэ болж байх шиг байна.