АНУ, Хятадын албаныхан энэ долоо хоногт худалдааны асуудлаар халуун маргаан өрнүүлж байх завсар технологийн салбарын хангамжийн дэлхийн сүлжээ байгуулсан компаниуд хэлэлцээний үр дүнг хүлээж тэвчихээ больж байна. Тухайлбал, Delta Electronics гол үйлдвэрлэлээ Хятадаас гадагш шилжүүлсэн сүүлийн томоохон компани болов. Microsoft, Huawei зэрэг компаниудад өгөгдлийн төвийн эрчим хүч, хөргөлтийн төхөөрөмж нийлүүлдэг Delta худалдааны хэлэлцээний дундуур зарим үйлдвэрээ тайвань, тайландад шилжүүлэхээр шийдвэрлэжээ.
Түүнчлэн эднийх Ерөнхий сайд Нарендра Модийн хүсэлтийг харгалзан Энэтхэгт гурав, дөрвөн үйлдвэр барихаар төлөвлөж байгаа аж. АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Хятадын тал амласан буултаасаа буцлаа хэмээн буруутгаж энэ баасан гарагаас тарифыг нэмэхээр сүрдүүлсэн үгсийг твиттертээ бичсэн нь хэлэлцээ төдийгүй зах зээлийг бужигнуулж орхисон. Хэдэн мянган чухал нийлүүлэгч маргааны шөргөн галд өртсөн учир хятадаас гарч, Зүүн өмнөд Ази хийгээд Энэтхэгийг зорьж байна.
Delta-гийн ерөнхий захирал Пин Чен Энэтхэгийн технологийн экосистем азийн аварга хөршийнхөөс доогуур хөгжилтэйг хүлээн зөвшөөрчээ. Гэхдээ тэрээр дэлхийн хамгийн түргэн өсөж буй эдийн засгийг Европоос америк хүртэл сунасан үйлдвэрлэлийн сүлжээнд орон нутгийн үйлдвэрээр дамжуулан нэгтгэх хүсэлтэйгээ мэдэгдэв. Ноён Чен хэлэхдээ “Бүтээгдэхүүнийг гол төлөв Энэтхэгийн дотоодын зах зээлд нийлүүлнэ. Энэтхэг асар том зах зээл учир энд үйлдвэрлэл өргөжих нь гарцаагүй. Гэхдээ дотоодын нийлүүлэлтийн сүлжээг бүтээсний дараа экспортод ашиглаж болох юм” хэмээн тайлбарлажээ.
Delta бол тайванийн эд анги үйлдвэрлэгчдийн нэг тулгуур бөгөөд дэлхийн технологийн аваргуудад үйлчилдэг хангамжийн сүлжээний чухал хэсэг юм. Тэнгэрт хадсан тарифын сургаар олон улсын электроникийн компаниуд хятадаас гадна үйлдвэрлэлийн бааз хайж эхэлсэн. Үүний улмаас тайванийн компаниудын олон жил Хятад даяар байгуулсан хангамжийн сүлжээ тасалдаж болзошгүй байгаа юм.
Тайванийн эдийн засгийн судалгааны хүрээлэнгийн захирал гордон Сун “Хятад, АНУ-ын зөрчил шийдэгдэх эсэх нь мэдэгдэхгүй байна. Худалдааны гэрээ байгуулагдлаа ч Тайванийн компаниуд үйлдвэрлэлийн баазаа төрөлжүүлэх болно” гэжээ. Тэрээр Хятадад хөдөлмөрийн хөлс нэмэгдэж, дотоодын бизнесээ дэмжиж байгаа нь төрөлжүүлэх бас нэг шалтгаан гэдгийг тэмдэглэв. АНУ-тай зөрчил хийгээд Хятадын программ хангамжийн аюулгүй байдлын асуудал зарим хэрэглэгчийг дэлхийн хоёр дахь эдийн засгаас дүрвэхэд хүргэж буйг ноён Чен хэллээ.
Үүний улмаас Тайванийн олон үйлдвэрлэгч эх оронд буцаж ирж байгаа. Delta ирэх гурван жил дотооддоо 427 сая ам.долларын хөрөнгө оруулахаа зарласан бөгөөд 7000 инженерийг шинээр ажилд авахаар төлөвлөж байна. Ингэснээр хятадаас хамаарлыг 73 хувиас 60 хувь болтол бууруулах боловч урт хугацаанд эх газарт хөрөнгө оруулж, орлогоо өсгөх бодолтой байгаа аж. Ноён Чен “Манай үйлдвэрлэлийн үндсэн хэсэг Хятадад төвлөрнө. Гэхдээ худалдааны дайн явагдаж байгаа үед энэ хэт төвлөрөл юм” хэмээн тайлбарлав.
Эх сурвалж: zgm.mn
