Саяхан Охайогийн их сургуулийн профессорууд нэгэн сонирхолтой дүгнэлт гаргалаа. Эмийн гаж нөлөөг судалсан 49 судалгааны үр дүнг тоймлож, эмийн хэрэглээ ялангуяа, жирэмслэлтээс сэргийлэх эм уувал жин нэмэгддэг гэсэн ойлголт буруу болохыг тогтоожээ. Харин ийм эмнүүд биеийн галбир өөрчилдөг гэсэн дүгнэлтэд хүрсэн байна. Судалгааны авторууд “Жин нэмсэн шалтгаанаа эмнээс хайдаг эмэгтэйчүүд олон. Харамсалтай нь, үүнийг эрдэмтэд хэдэн арван жил судалж буй ч туйлын үнэн гээд баталчих нотолгоо байхгүй байна” гэжээ. Эмэгтэйчүүдийн хэрэглэдэг эмийн дийлэнх нь нийлэг аргаар гаргаж авсан эстриол, прогесторон хэмээх дааврын агууламж ихтэй. Тиймээс судлаачид ийм найрлагатай эмийн гаж нөлөөнд хийсэн судалгаанууд дээр илүү төвлөрсөн байна. Лабораторид гаргаж авсан эстриол, прогесторон нь байгалийнхаас 6-10 дахин их хүчтэй үйлчилгээтэй бөгөөд эмэгтэйлэг шинжийг илүү тодотгодог эдгээр дааврыг хүлээж авдаг маш идэвхтэй голомтууд хүний биед байдаг аж. Энэ нь биеийн галбир өөрчлөгдөхөд нөлөөлдөг байна. Үүнийг батлахын тулд профессорын баг булчингийн хөгжил, өөхөн давхарга, эмийн түвшинд дээрх төрлийн даавар бүхий эм хэрхэн үйлчилдгийг тайлбарлажээ.

БУЛЧИНГИЙН ХӨГЖИЛ СААРУУЛДАГ

АНУ-ын Техас мужийн хөдөө аж ахуй, механикийн коллежийн физиологич Стивен Риечмэн 2009 онд эмийн нэгэн хачирхалтай нөлөөг тун санамсаргүй байдлаар илрүүлжээ. Тухайн үед тэрбээр дасгал хөдөлгөөнөөр булчингаа хөгжүүлэхэд хүний төрөлх чадвар буюу ген хэрхэн нөлөөлдгийг судлахаар эрэгтэй, эмэгтэй хүмүүсээс нийлсэн баг бүрдүүлж, 10 долоо хоногийн турш хөнгөн дасгалаас эхлээд хүндийг өргөлт зэрэг хүнд дасгалуудаар хичээллүүлжээ. Энэ хугацаанд оролцогч нэг бүрийн амьдралын хэв маягийг судалж, мэдээлэл цуглуулж, тэгснээрээ булчин хөгжүүлэхэд хүмүүсийн ген, бүр ууж байгаа эм нь хэрхэн нөлөөлж буйг ч тогтоох боломж олдов. Туршилтаар дааврын бэлдмэлтэй эм хэрэглэдэг эмэгтэйчүүдийн булчингийн хөгжил бусад эмэгтэйчүүдээс 40 хувиар сул байжээ. Эрэгтэй хүн бол байгалиасаа булчингийн хөгжлөөр эсрэг хүйстнээсээ илүү. Хэвийн жинтэй эрэгтэй хүн дунджаар 33 кг булчинтай байдаг бол эмэгтэй хүнийх 21 кг байдаг аж. Эрэгтэй хүний жин их, өндөр байдаг нь ч үүнтэй зарим талаар холбоотой. Гэхдээ биеийн бүх жинд харьцуулж үзвэл эрэгтэйчүүдийн биеийн 38, эмэгтэйчүүдийн 31 хувийг булчин эзэлдэг. Булчингийн хөгжилд чухал үүрэгтэй анаболик стериод нь хүний бүх л биеэр ясанд хүртэл үйлчилж, дархлааг нь дэмждэг аж. Харин эмэгтэй хүн анаболик даавар ялгаруулдаг хэдий ч эм хэрэглэж буй нөхцөлд цусан дахь даавар эрс багасдагийг физиологичид илрүүлсэн байна.

Эстриол даавартай эм эмэгтэйчүүдийн галбирыг лийр хэлбэртэй болгодог

Бас нэг хачирхалтай баримт бол нийлэг прогесторон дааврын агуулгатай эм хэрэглэж байгаа эмэгтэйчүүдийн булчин огт хөгжөөгүй байжээ. Энэ талаар риечмэн “булчин хөгжихгүй байгаа шалтгаан бол прогесторон. Булчин илүү томорч, хөгжих гэсэн дохиог нь энэхүү даавар хаадаг байж болзошгүй” гэжээ.

ДААВАРТ ИДЭВХТЭЙ ӨӨХӨН ДАВХАРГА

Эм бэлдмэл мөн биеийн өөх их хуримтлагдсан хэсэгт илүү нөлөөлдөг байж мэдэх аж. Бэлгийн бойжилтын үед эстриол, прогесторон нь эмэгтэй хүний ташааг илүү өргөн болгож, хөх томруулах зэргээр эмэгтэйлэг шинжийг нь тодотгоход чухал үүрэг гүйцэтгэдэг бөгөөд ингэснээр өөх тосыг биеэр өргөн хүрээнд тархах боломж бий болгодог байна. Эмэгтэй хүний хөх, ташаа, гуя орчмын арьсан доор агуулагддаг өөх нь эстриол даавар их хэмжээгээр хүлээж авдаг найрлагатай аж. Өөрөөр хэлбэл, онолын хувьд ч эмэгтэй хүний дааврын тэнцвэр өөрчлөгдсөнөөр өөх тос биеийн аль хэсэгт нь хуримтлагдахыг мэдэх хэцүү биш. Үүнийг баталсан судалгаа ч бий. тухайлбал, эстриол даавар их агуулсан эм хэрэглэдэг эмэгтэйчүүдийн галбир лийр хэлбэртэй байдаг. Мөн таргалалтад төдий л чухал нөлөө үзүүлдэггүй арьсан доорх өөхөн давхарга ихтэй байдаг байна.

ЭСИЙГ ХАВАГНУУЛДАГ

Эм хэрэглэдэг эмэгтэйчүүдийн хамгийн том айдас нь хавагнах юм. Энэ таагүй хөөнгө мэдрэмж бол организмын бодисын солилцоог тэтгэдэг хүний бие дэх усанд эстриол нөлөөлж буй хэрэг юм. Бодисын солилцоонд оролцож буй ус эстриол ихтэй байвал бөөрнөөс ялгардаг уурагт нөлөөлж биеийн шингэн ердийнхөөс ихэсдэг байна. Улмаар ийм найрлагатай ус өөхний эсэд нэвчиж, хавагнуулдаг бөгөөд үүнд хамгийн өртөмтгий хэсэг эмэгтэйчүүдийн хөх, гуя, ташаа юм. Мөн эм төдий л хэрэглэдэггүй эмэгтэйчүүдийн биед ч бага хэмжээгээр нөлөөлдөг аж. Гэхдээ сарын мөчлөг ирэхээс яг өмнөх долоо хоногт ийм өөрчлөлт явагддаг байна. Даавар их агуулдаг эм бэлдмэл биеийн унаган төрхийг дээрх замаар өөрчилдөг бөгөөд бидний дийлэнх нь үүнийг таргалалттай андуурдаг байна. Эрдэмтдийн онцолж буйгаар хүн насанд хүрснээсээ хойш бүх л амьдралынхаа турш жилд дунджаар хагас кг-аар жин нэмдэг. Энэ нь эмэгтэйчүүдийн хүсээгүй жирэмслэлтээс сэргийлэх арга хэмжээ авч эхэлдэг үетэй давхацдаг аж. Тиймээс жин нэмж буй шалтгааныг буруу хооллолт, амьдралын буруу зуршлаас илүүтэй эмэнд тохох хандлагатай байдаг байна.