Дэлхий даяар шар айрагны үнэ хоёр дахин нэмэгдэж болзошгүй
Эрдэмтэд үр тариа эрчимтэй ургадаг бүс нутгууд дулааралд өртөн цаашлаад ган гачигт нэрвэгдэх магадлал өндөр байгааг онцолсон байна. Тиймээс цаг уурын өөрчлөлтийн нөлөөгөөр арвай ховордож, улмаар шар айрагны үнэ нэгээс хоёр дахин өсөх магадлалтай болжээ.
Уур амьсгалын өөрчлөлт бол зөвхөн цаг агаарын өөрчлөлт биш. Энэ нь бидний хүнсний хэрэгцээ болон хэрэглээг хязгаарлах аюулыг давхар дагуулж байдаг.
Стивен Ж. ДэвисТухайлбал уур амьсгалын хамгийн хүнд нөхцөлтэй үед дэлхийн шар айрагны хэрэглээ 16 хувиар буурч, зарим улсад үнэ нь 2 дахин нэмэгдэнэ гэсэн тооцоо гарчээ. Гэвч улс бүрт харилцан адилгүй байх аж. Тухайлбал, Ирланд улсад нэг литр шар айрагны үнэ 4.84 ам.доллараар, Италид 4.52 доллар, Канадад 4.34 доллараар өснө гэж судлаачид таамагласан байна. Харин Америк улсын хувьд шар айрагны үнэ 1.94 ам.доллар хүртэл өсөх магадлалтай байгаа аж.
Дээрх судалгааг Калифорнийн Их Сургуулийн, Байгаль орчны эрдэмтэн Стивен Ж. Дэвис, БНХАУ-ын судлаачдын бүлэгтэй хамтран хийсэн байна. Тус судалгааны баг дэлхийн өнцөг булан бүрт шар айрагны зориулалтаар арвай тариалж буй бүсүүдийг судалгаандаа хамруулсан бөгөөд олон бүс нутаг дэлхийн дулаарлыг даван туулах чадваргүй гэж тогтоогджээ.
Гэвч тариаланчид цаг агаарын дулааралд дасан зохицохоор “тэмцэж” байна. Жишээ нь, ганд тэсвэртэй үр тариа бий болгохын тулд ургамлын үржүүлгийн дэвшилтэт арга техник ашиглаж, ашигтай усалгааны системийг нэвтрүүлэхээр зорьж байгаа аж.
Хятадын эдийн засаг болон уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаар хэд хэдэн судалгааны ажил хийсэн эрдэмтэн Девис “Хэрвээ ган болбол тариачид арвайг шар айраг үйлдвэрлэгчдэд зарснаас нөөцлөхийг илүүд үзэх болно. Үүнээс болж хомсдол үүсэх боломжтой” гэжээ.
Мөн Клорадо дахь Шинэ Бельгийн шар айрагны үйлдвэрийн дэд захирал Кэти Уоллас “Уур амьсгалын өөрчлөлтийн нөлөө шар айраг үйлдвэрлэгчдэд аль хэдийн мэдрэгдээд эхэлчихсэн” гэж хэлжээ.
2014 онд АНУ-ын Монтана, Хойд Дакота, Айдахо зэрэг арвай үйлдвэрлэдэг бүс нутгуудад туйлын чийглэг, дулаан өвөл болсны улмаас үр тариа эрт нахиалж, ихэнх нь ашиглах боломжгүй болсон байна. Тиймээс тариачид нөөц хуримтлуулах хэрэгтэй болжээ. Түүнчлэн 2017 оны зун болон өнгөрсөн зун Номхон далайн баруун хойд зүгийн бүс нутгууд ган гачигт нэрвэгдсэн нь ургацын амтанд нөлөөлсөн зэрэг сөрөг үр дагаврууд ихээр гарах болжээ.
Тиймээс бүх шар айраг үйлдвэрлэгч томоохон компаниуд ирээдүйн арвайн хомсдлоос хэрхэн зайлсхийх талаар бодлоо уралдуулж байгаа аж. Тиймдээ ч зарим компаниуд аль хэдийн судалгаа хийж, төлөвлөгөө гаргаад эхэлжээ.
Жишээ нь, шар айрагны шилдэг борлуулалттай компаниудын нэг болох Budweiser нь АНУ-ын хойд хэсэг дэх тариалангийн өргөн уудам талбайнуудаас арвай худалдан авч, ган гачигт тэсвэртэй арвайн шинэ "үүлдэрт" хөрөнгө оруулалт хийнэ хэмээн тус компанийн агрономийн захирал Жессика Ньюман хэлжээ. Мөн тэд Колорадо дахь "Budweiser"-ийн газар тариалангийн лабораторидоо Voyager, Merit 57, Growler зэрэг халуунд тэсвэртэй арвай гаргаж авахаар ажиллаж байгаа юм байна.