Аж үйлдвэрийн шинэ үе шат биднээс юу шаардаж байна вэ?
Ухаантнаас үг сонс
МУИС-ийн эрдэм шинжилгээ, хамтын ажиллагаа хариуцсан дэд захирал Б.Очирхуяг аж үйлдвэрийн шинэ хувьсгал биднээс ямар өөрчлөлт, шинэчлэл шаардаж буй талаар ярилаа. Түүний яриаг бүрэн эхээр хүргэе.
Өнөөдөр дэлхийд аж үйлдвэрийн IV хувьсгал явагдаж байна. Үүнийгээ дагаад бидний өдөр тутмын амьдралд дижитализаци маш хүчтэй газар авч байна. Үүний үр дүн нь биднээс маш том өөрчлөлтүүдийг шаардаж эхэлж байгаа юм. Жишээ нь,
- Сургалтын орчноо шинэчлэх
- Компьютер хүн хоёрын хоорондын харилцаанд дэвшилт авчрах гэх мэт
Өнөөдөр дижитал орчин хүний амьдралд шууд нөлөөлж чадахуйц хүчирхэг болоод байна. Үүнтэй холбоотой хамгийн сайн судалгааг Австралийн их сургуулиуд хийсэн байдаг. Тэдний судалгаагаар өнөөгийн их сургуулийн оюутнуудын сурч буй мэргэжлийн 50% нь ирээдүйд ажлын байр нь үгүй болох мэргэжлүүд байгаа аж.
Энэ бүхний шалтгаан нь тухайн их сургуулиуд хуучин нийгмийнхээ боловсон хүчнүүдийг бэлдээд байдаг, гэтэл технологи хөгжсөн шинэ нийгэмд тухайн мэргэжлүүд нь хэрэггүй болж, өөрөөр хэлбэл түүнийг техник, технологи, робот орлох болчихоод байна. Харин үүний эсрэгээр өмнө нь хэзээ ч байгаагүй шинэ мэргэжлүүд ч бий болж байна. Тиймээс өнөөгийн манай оюутнуудын их сургуулийн түвшинд эзэмшсэн мэдлэг хангалтгүй болох тул бид оюутнуудаа шинжлэх ухааны интеграцжилтийн боловсролтой (ШУ-ны цогц боловсролтой) болгож бэлтгэх хэрэгтэй байна.
1 Сургалтын төлөвлөгөө
Үүний тулд бид юун түрүүнд сургалтын төлөвлөгөөндөө өөрчлөлт оруулах шаардлагатай болж байгаа юм. Жишээ нь, сэтгүүлч мэргэжлээр оюутан бэлтгэхдээ зөвхөн бичих, ярих чадварт сургаад зогсохгүй IT-гийн маш өндөр мэдлэг эзэмшүүлэх шаардлага тулгарч байна.
Учир нь сэтгүүлчид ирээдүйд өндөр зэрэглэлийн компьютерийн мэдлэгийг, операторын түвшинд эзэмшиж байж өөрийн мэргэжлээр саадгүй ажиллах боломжтой болно. Зөвхөн сэтгүүлч ч биш, ихэнх мэргэжлүүд медиа, технологийн мэдлэгийг шаардах болсон. Тиймээс бид энэ тал дээр анхаарлаа хандуулаад байгаа.
2 Мэргэжлийн англи хэл
Хоёрдугаарт, хэлний мэдлэг. Зөвхөн харилцааны эсвэл академик түвшинд биш, харин мэргэжлийн түвшний англи хэлийг оюутнууддаа эзэмшүүлэх шаардлагатай болж байна.
Мэргэжлийн гэдэг нь, тухайн оюутан өөрийн сурч буй мэргэжлийн тусгай нэр томьёо, ухагдахууныг ойлгож чадахуйц хэмжээнд сурна гэсэн үг юм. Тухайлбал, манай хэлэнд хүртэл биохимийн монгол хэл гэж тусдаа байдаг.
Энэ нь монгол оюутнууд ч ойлгохооргүй, яг л гадаад хэл сурч буй мэт эхнээс нь сурдаг хэл байдаг. Үүнтэй адил мэргэжлийн англи хэлийг тэр түвшинд эзэмшүүлэх шаардлага юун түрүүнд бий болоод байна.
3 Сургалтын арга барил
Гуравдугаарт, Орчин үед шинжлэх ухааны мэдээлэл зүй маш ихээр өсөн нэмэгдэж байна. Энэ бүх мэдээллийг бүгдийг нь эзэмшүүлье гэвэл оюутнуудыг долоо, найман жил сургах шаардлагатай болно. Гэвч энэ хугацаанд шинжлэх ухаан түүнийг хүлээхгүй, хөгжсөөр байх тул мөн л дутуу боловсролтой хүн төгсгөх болно.
Гэвч үүнийг шийдвэрлэх гарц байгаа. Энэ бол сургалтын арга барилаа өөрчлөх. Өөрөөр хэлбэл, их сургууль төгссөн хүн суурь мэдлэг дээрээ үндэслэж, өөрт тулгарсан асуудлаа шийдвэрлэх шинэ мэдлэг өөртөө бий болгох чадвартай болох юм. Жишээ нь, сургуулиа төгссөн оюутан ажлын байран дээр гараад хийж чадахгүй зүйлтэйгээ нүүр туллаа гэж бодъё.
Энэ үед тэвдэн сандарч, чадахгүй гээд орхих биш, үүнийг хийхэд надад аль талын мэдлэг дутагдаж байна, би үүнийг хийхийн тулд шинээр юуг сурвал хийх чадвартай болох вэ? гэдгээ өөрөө тогтоогоод, судалж чадах хэмжээний суурь мэдлэг эзэмшүүлнэ гэсэн үг юм.
Энэ мэт нийгмийн шинэ үе шат биднээс сургалтын орчин, арга барил, хандлагаас эхлээд их зүйлийг шаардаж байна. Энэ өөрчлөлтөд зохицсон шинэчлэл хийхийн тулд сургуулийн удирдлага, багш, оюутан бүгд хамтдаа хичээх хэрэгтэй.