Дээд сургууль төгсөгчдийн дөнгөж 40 орчим хувь нь төгсмөгцөө мэргэжлээрээ ажилд орж байна. Энэ нь Монголын өнөөгийн дээд боловсролын чанар ямар түвшинд байгааг илтгэж буй нэг чухал үзүүлэлт юм. Олон нийтийн зүгээс шүүмжлэл хүлээсээр ирсэн дээд боловсролын чанарын асуудлыг шийдвэрлэх гарц нь боловсролын магадлан итгэмжлэлийг чанаржуулах явдал гэж мэргэжилтнүүд үзэж байна.
Манай улсад дээд боловсролын байгууллага, сургалтын хөтөлбөрийг магадлан итгэмжлэх үүрэгтэй Боловсролын магадлан итгэмжлэлийн үндэсний зөвлөл 1998 онд Засгийн газрын тогтоолоор байгуулагдаж зорилгоо сургалтын чанарыг дэмжиж, дээд боловсролын байгууллага, хөтөлбөрийн үндэсний стандартыг сахиулан хамгаалж, олон улсын хэмжээнд Монгол Улсын дээд боловсролын үнэлэмж, байр суурийг бэхжүүлэх хэмээн тодорхойлсон боловч үүргээ зохих түвшинд биелүүлээгүйг өнөөгийн дээд сургууль төгссөн ажилгүйчүүдийн тоо харуулж байгаа юм. Өөрөөр хэлбэл дээд боловсролын чанарын шинэчлэл тулгамдсан асуудлын нэг болоод байна. Иймээс Боловсролын магадлан итгэмжлэх үндэсний зөвлөл 2018 оныг “Чанарын дотоод баталгаажуулалтын жил” болгон зарлаж үйл ажиллагаандаа шинэчлэл хийж байна. Энэ хүрээнд маргааш буюу 2018 оны 03 дугаар сарын 30-ны өдөр “Чанарын соёл–Чанарын дотоод баталгаажуулалт” сэдэвт олон улсын хурал зохион байгуулна.
Энэхүү хуралд оролцож, илтгэл тавихаар уригдсан ЮНЕСКО-гийн Ази-Номхон далайн бүсийн боловсролын товчооны Боловсролын инноваци чадварын хөгжлийн секторын (EISD) дарга Либин Ван, ХБНГУ-ын ASIIN магадлан итгэмжлэх агентлагийн захирал Иринг Вассер нар өнөөдөр Боловсрол, Соёл, Шинжлэх Ухаан, Спортын Сайд бөгөөд Боловсролын магадлан итгэмжлэх үндэсний зөвлөлийн дарга Ц.Цогзолмаатай уулзлаа.
Дээд боловсролын салбарт гарч буй шинэ эрэлт хэрэгцээнд тулгуурлаж БСШУСЯ-аас Германы ASIIN байгууллагатай хамтарч “Ижилсэх түншлэл”-ийн хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж байгаа. Хөтөлбөрийн хүрээнд Боловсролын магадлан итгэмжлэлийн шалгуур, шаардлагыг шинэчлэх, дүрэм журмыг боловсронгуй болгох, засаглалыг сайжруулах зэрэг ажлуудыг хийж байна. Шинэ шалгуур шаардлагыг хэрэгжүүлэх хамгийн чухал хүчин зүйл нь хүний нөөцийг бэхжүүлэх явдал гэдгийг ноён Иринг Вассер онцлоод хөтөлбөрийн үйл явц, үр дүнгийн талаар танилцууллаа. Тэрээр цаашид эрх зүйн орчныг бүрдүүлж, магадлан итгэмжлэлийн ажлын алба, шинжээчид, их дээд сургуулийн чанарын дотоод хяналтын асуудлыг хариуцсан хүний нөөцийг чадавхижуулж чадвал Монгол Улс боловсролын магадлан итгэмжлэлийг дотооддоо олон улсын түвшинд хийх, түүнд ойртуулах боломж нөхцөл бүрэлдэж эхэлснийг онцолсон юм.
Дээд боловсролын чанар, стандартыг сайжруулж, олон улсын түвшинд ойртуулан цаашилбал хүлээн зөвшөөрүүлэх чиглэлээр хийж буй дараагийн алхам бол Монгол Улс Ази-Номхон далайн бүсийн орнуудын дээд боловсролын баримт бичиг, эрдмийн зэргийг харилцан хүлээн зөвшөөрөх 2011 оны Токиогийн конвенцид нэгдэх бэлтгэл ажлыг хийж буй явдал юм. Энэ зорилтын хүрээнд ЮНЕСКО болон БНСУ-ын Дээд боловсролын сан хамтран 2019-2022 онд хэрэгжүүлэх чанарын баталгаажуулалтын тогтолцоог хөгжүүлэх төсөлд Монгол Улсыг хамруулах талаар Боловсрол, Соёл, Шинжлэх Ухаан, Спортын Сайд бөгөөд Боловсролын магадлан итгэмжлэх үндэсний зөвлөлийн дарга Ц.Цогзолмаа ЮНЕСКО-ийн Ази-Номхон далайн бүсийн боловсролын товчооны Боловсролын инноваци, хөгжлийн секторын хөтөлбөрийн дарга Либин Вантай санал солилцлоо. Энэ хөтөлбөр амжилттай хэрэгжиж, Монгол Улс Токиогийн конвенцод нэгдвэл манай дээд боловсролын чанар эхний ээлжинд Ази-Номхон далайн бүс нутагт хүлээн зөвшөөрөгдөх юм.
Дээрх зорилтуудыг ажил хэрэг болгох анхны алхам нь манай их дээд сургууль, боловсролын байгууллагууд дотооддоо чанарын соёлыг хэвшүүлж, чанарын дотоод баталгаажуулалтыг бий болгох явдал бөгөөд маргаашийн хурал бүхэлдээ үүнд чиглэгдэж байгаа болно.
