Ханиад, томуу хүрсэн үед хурдан эдгэх гэж антибиотикоор эмчлэх тохиолдол иргэдийн дунд түгээмэл байдаг. Гэтэл антибиотик нь зөвхөн нянгаар үүсгэгдсэн өвчнийг анагаадаг бөгөөд вирусээр үүсгэгдсэн ханиад, томууг эдгээдэггүй.

Антибиотикийг хэрэглэхийн өмнө өөрт тохирохыг эмчээр тогтоолгож, заасан тунгаар, тогтмол цагт, тогтоосон хоногт гүйцэд хэрэглэх ёстой. Хэдийгээр халуурах болон бусад халдварын шинж арилсан ч эмчийн зөвлөсөн хоногийг дуустал хэрэглэхийг зөвлөж байна.  

Эмчийн зааваргүйгээр, өөрөө дур мэдэн буруу хэрэглэх нь антибиотикийн дасал үүсэх гол шалтгаан болдог. Дасалтай болсон бол тухайн антибиотик болон түүнтэй адил үйлчилгээтэй бусад антибиотик үйлчлэхгүй болох аюултай. Учир нь таны биед орсон өвчин үүсгэгч нян антибиотикийн нөлөөнөөс өөрийгөө хамгаалахын тулд үргэлж хувьсан өөрчлөгдөж байдаг.

Буруу хэрэглэснээр тухайн нян антибиотикт тэсвэртэй болж, өөр антибитикоор эмчлэгдэхгүй нян үүсгэдэг байна.

Антибиотик хэрэглэх заалтгүй өвчний үед хэрэглэвэл өвчний шинж тэмдгийг бүдгэрүүлж, оношлоход төвөгтэй байдал бий болгож өвчнийг архагшуулдаг гэдгийг анхаарах хэрэгтэй.

Антибиотик нь өвчин үүсгэгч нян төдийгүй хүний биед байдаг ашигтай нянгуудыг устгаж мөөгөнцөр, вирус зэрэг бусад төрлийн бичил биет үржих боломжийг бүрдүүлдэг.

Антибиотикийг хэрэглэх үед арьс улайж тууралт гарах, загатнах, амьсгал давчдах, харшлын ямар нэгэн шинж тэмдэг илэрвэл хэрэглэхээ больж, эмчид мэдэгдэх хэрэгтэй.

Зарим антибиотик сонсгол, харааны мэдрэл гэмтээх, элэг, бөөр хордуулах, ургийн гаж хөгжил үүсгэх зэрэг хортой нөлөө үзүүлдэг тул бага насны хүүхэд, жирэмсэн эх, өндөр настан болгоомжтой хэрэглэх нь зүйтэй.

Тухайлбал, гентамицин нь сонсголын мэдрэлийг гэмтээхээс гадна бөөрөнд аюултай байдаг бол ципрофлоксацин нь эхийн сүүгээр дамжин хүүхдэд сөрөг нөлөө үзүүлдэг тул хөхүүл эхэд хэрэглэхийг хориглодог.

Иймээс антибиотикийг зөвхөн эмчийн хяналтад, жор, заасан хугацаанд зөв хэрэглэж хэвших хэрэгтэй юм. 

Антибиотикийн дур мэдэн хэрэглэвэл нян тэсвэртэй болно

Эмч нар онцын шаардлагагүй үед өвчтөний хүсэл, сонирхолд автан антибиотик бичиж өгөх нь түгээмэл байгаа тухай зарим судлаач ярьдаг. Тухайлбал, ханиад, вирусын гаралтай, амьсгалын дээд замын үрэвсэлт өвчний үед антибиотик хэрэглэх нь өвчин үүсгэгч нянгийн тэсвэртэй чанарыг улам ихэсгэдэг юм.

Ялангуяа дунд чихний үрэвслийн үед котримексазол хэрэглэх нь пневмококкийн тэсвэртэй чанарыг ихэсгэдэг. Мөн левомицин нь цус төлжилтөд муугаар нөлөөлж  ашигтай эд, эсийг үхүүлдэг учир зөвхөн гэдэсний халдварт хижиг өвчний үед хэрэглэх ёстой.  

Антибиотик эмийг зөвхөн жороор олгож хэвшсэнээр эмийн зохистой хэрэглээг төлөвшүүлэх, антибиотик эмийн гаж нөлөө хүндрэл, нянгийн тэсвэржилтээс сэргийлэх боломжтой.

Антибиотик эмийн эмчилгээний бусад төрлийн эмчилгээнээс ялгагдах онцлог нь эмчлүүлэгч, эмийн бэлдмэл гэсэн үндсэн ойлголтоос гадна халдварт өвчний шинж байдал гэсэн ойлголтыг нэмж авч үздэг. Үүнтэй уялдан антибиотик эмчилгээнд “эмчлүүлэгч”, “антибиотик эм”, “эмгэг төрүүлэгч бичил биет”, “хэвийн бичил орчин” /микрофлор/ гэсэн үндсэн дөрвөн хүчин зүйлийн хоорондын уялдаа, харилцан үйлчлэлийг нарийн тооцож антибиотик эмийг сонгох шаардлагатай.