ЭНЭ НИЙГМИЙН “БОХИРДСОН” СЭТГЭЛ ЗҮЙ

Бид их олон жил зарим улстѳрчид, бѳхчүүд, дуучин хүмүүсийг “шүтэж” амьдарлаа. Сонгуульд мѳнгѳ тараахаар нь улстѳрчдийг даган зусардаж сонгосныхоо дараа бусдыг дуурайн харааж зүхнэ, наадам болохоор бѳхчүүдийг даган навсганаж “тэнгэрийн амьтан” мэт хѳѳрцѳглѳж хѳлснѳѳс нь адис авах гэж хѳѳрнѳ, дуучдыг дуулсан газар бүхэнд нь очиж даган дуулж магтаалын үгээр харамгүй булан хѳѳргѳнѳ. Бид ийм хүмүүсийг хэмжээнээс нь хэтрүүлэн зусардаж “ОД” болгосныхоо хариуд муулан гутаах түмэн шалтгийг олдог аж. Яг үнэндээ тэднийг бид “эвддэгээ” анзаардаг уу?

“ОД” БАЙХ АМАРХАН УУ?

Авьяас билэг, арга залиараа олны танил болох амархан, харин түүнийгээ дааж явах амаргүй. “ОД” болж олны танил болсон бол хувь хүний маш олон эрх чѳлѳѳ нь хязгаарлагддаг.

-Архи уухдаа агсамнаж болохгүй

-Гэр бүлээсээ гадуур бэлгийн харилцаанд орж болохгүй

-Хар тамхи, мансууруулах бодис хэрэглэж болохгүй

-Бусдын ѳмнѳ онгирч сагсуурч болохгүй

-Эсрэг хүйстнээ айлгаж ичээж болохгүй

-Авилга авч хууль зѳрчиж болохгүй

Яагаад гэвэл, тэднийг шүтэн бишрэгч олон хүмүүс залуус тэднийг үлгэр дуурайлал болгон даган дуурайж байдаг юм шүү дээ. Энгийн хүмүүс янз бүрийн авир гаргаж байдаг л даа. Тийм тохиолдлыг хүмүүс тэгтлээ тоохгүй. Харин “ОД”-дыг тоохоор барахгүй алдаа гаргахыг нь тэсч ядан хүлээж байдаг. Яагаад гэвэл, алдар хүндийг атаархал дагалдаж байдаг болохоор. Тэдэнд хүмүүс маш их мѳнгѳ тѳлѳн баяжуулж байдаг болохоор тѳлѳѳс нь дэндүү хүнд. Хүн бүхэн даах аргагүй хүнд. Хэрвээ дааж чадахгүй бол чи “хэн ч биш” болно. Бүр энгийн иргэн байснаасаа ч дор. Тэгээд бодохоор амаргүй байгаа биз???

БҮДҮҮЛЭГ ХҮЧИРХИЙЛЭГЧИД

Монголд ѳѳрийгѳѳ “ОД” гэж тооцдог олон хүмүүс маш их алдаа гаргадаг. Тэгэхдээ хүчирхийлэлийг сурталчилж, эсвэл ѳѳрсдѳѳ хүчирхийлэл үйлдсэн байх тохиолдол зѳндѳѳ. Тэр бүхнийг олон нийт даган баясч, шүүмжлэн эгдүүцэнэ.

-ҮХЦ-ийн нэгэн дарга Одбаяр гэдэг албан тушаалтан согтуугаар онгоцны үйлчлэгч бүсгүйн ѳгзгийг базав.

-Армид алба хааж байсан нэг цэрэг даргадаа зодуулж нас баран, хил дээр алба хааж байсан 2 цэрэг даргаа буудаж хѳнѳѳгѳѳд оргон зайлж дараа нь баригдав

-Дуучин Дэлгэрмѳрѳн гэр бүлийнхээ хэрүүл маргааныг ил тод лайв хийн олон нийтэд үзүүлэв

-Ѳѳрсдийгѳѳ “ОД” хэмээн боддог хэсэг залуус цар тахлын үед олноороо цугларан хѳл хорионы дэглэмийг марзганал болгон олон нийтэд үзүүлэв

-Олимпийн аварга Түвшинбаяр хамт архи уусан үедээ ѳѳрийн дотно найз бѳхѳѳ ухаан алдтал нь зодож гэмтээв

-Дуучин Батчулуун, Сэрчмаа нар хүчирхийллийн талаар болсон явдлыг олон нийтэд онигоо мэт хүүрнэж, түүндээ учиргүй ихээр баяс хѳѳрцгѳѳв

-Сүнээ хэмээх бүсгүй ѳѳрийг нь хүчирхийлэхийг завдсан, чадаагүйдээ одоо хүртэл хорсон дарамталж явдаг нэгэн улстѳрчийн тухай олон нийтэд мэдээлэв

Миний мэдэж уншсан эдгээр тохиолдлуудаас гадна зѳндѳѳ л мэдээллүүд байгаа бололтой. Учиг нь тайлагдаагүй амиа хорлолт, бэртэл гэмтэл, хүчирхийлэл зѳндѳѳ. Тохиолдлууд болгоныг  хүн бүхэн ѳѳрийнхѳѳрѳѳ дүгнэж буй. Яг үнэндээ эрх мэдэл, их мѳнгѳ, нэр алдар хүнийг эвддэггүй юм аа, харин тэдний далд оршиж байсан мѳн чанарыг нь ил гаргадаг юм. Тэр хүмүүсийн бага насны тѳлѳвшил, мэдлэгээс улбаатай ухамсар, богино бодолтой мѳн чанарын хэмжээ нь энэ. Тэд бидний ѳмнѳ тѳгс тѳгѳлдѳр гоо үзэсгэлэн, гайхамшигтай ухаалаг, учиргүй ѳгѳѳмѳр үлгэр жишээ мэт харагдах авч, далд нууж байдаг новшийн, хогийн үнэн нь илэрч байгаа хэрэг.

НИЙГМИЙН СЭТГЭЛ ЗҮЙ ѲѲРЧЛѲГДѲЖ БАЙНА

1.     Залуус ийм тохиолдлуудад эгдүүцэж, тэднийг дэмжихгүй байхыг уриалж байна

2.     Хүчирхийллийн тохиолдол болгоныг нийгэмд ил тод болгож жигшин, зогсоохыг хүсч байна

3.     Хүн бүхэн нийгэмд хариуцлагатай байх нь ирээдүй үеийнхэний ѳмнѳ хүлээх үүрэг хэмээн ухамсарлаж байна

4.     Жигшим тохиолдол бүхэнд сонор сэрэмжтэй байж тэдэнд хариуцлага тооцон шийтгэж байхыг шаардаж байна

5.     Ийм маягаар нийгмээ эрүүлжүүлж, ѳѳрсдѳѳ айх айдасгүй амар тайван амьдрахын баталгаа гэж харж байна

Нийгмийн сэтгэл зүйг бохирдуулахад их үүрэг гүйцэтгэж буй хошин шогийнхон, комеди хэмээх марзганалынхан одоо болноо. Тодорхой хязгаарлагдмал байх ийм тѳрлүүдийг олон нийтэд эрээ цээргүй байдлаар түгээж байгаа нь залуус хүүхдэд муу үлгэрлэл болж байгааг ойлгон ухамсарлах цаг нь боллоо.

ТВ болон олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслэлүүдээр гаргаж буй “Намайг хэн хэлж, нохойг хэн саах билээ?” маягийн яриатай контентууд, насанд хүрэгсэдийн 2-р сувгаар эрээ цээргүй ярьж арзайтлаа инээлдэх үзэгдэлүүдээ хянаа. Олон нийтэд буруу үйлдэл үзүүлсэнээсээ болж жигшигдэж буй “ОД”- уудтай хамтран ажиллахаасаа татгалзаж, тэднийг хэм хэмжээнд нь буулга. Ингэж байж бид нийгмээ цэвэршүүлж, эмчилж чадна.

БИ ЛАВ ХҮЧИРХИЙЛЛИЙГ ЖИГШИН ЭСЭРГҮҮЦЭЖ БАЙНА.

Харнууд овгийн Гомбосүрэнгийн Галбадрах

2021-04-13 

Улаанбаатар хот