Зөвлөлт холбоот улсыг 1991 онд задрахад тусгаар тогтносон Төв Азийн 6.5 сая хүн амтай Киргиз улсын үндэсний парламентын сонгууль ням гаригт болж 16 нам оролцсоноос дөрвөн нам парламентад суудал авсан юм. Гэвч энэ дөрвөн намын гурав нь одоогийн ерөнхийлөгч Сооронбай Жээнбековтой ойр дотно холбоотой.

Тиймээс суудалгүй хоцорсон сөрөг хүчний 12 нам эрх баригчдыг сонгуулийн санал худалдаж авсан, үр дүнг зассан гэж буруутгаж сонгуулийн дүнг хүлээн зөвшөөрөхгүйгээ мэдэгдсэнээр тус улсын нийслэл Бишкек хотын Ала-Тоо төв талбайд 5000 хүнийг хамарсан жагсаал эхэлсэн юм. Тайван эхэлсэн жагсаал тэмцлийн хурц хэлбэрт шилжиж, төрийн ордныхоо хаалгыг эвдлэн орж шатаасан.

Улмаар Засгийн газрын ордноо эзэлж, албан хаагчдыг дотогш нэвтрүүлээгүй. Дараа нь Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн байр руу дайрч, авлигын хэргээр хоригдож байгаа экс ерөнхийлөгч Алмазбек Атамбаев, экс ерөнхий сайд Сапар Исаков болон бусад улстөрчдийг сулласан юм. Хэргийг эргэн сануулвал Алмазбек Атамбаев 2011-2017 онд Киргизийн ерөнхийлөгчөөр ажиллаж байгаад 2019 оны наймдугаар сарын 8-нд олон нийтийг тэмцэлд уриалсан, авлига авсан хэргээр 11 жилийн хорих ял авсан билээ.

Иргэдийн энэ тэмцлийг зогсоохын тулд цагдаа нар усан буу, нулимс асгаруулагч хий, гранат ашиглажээ. Үүний улмаас мягмар гаригийн байдлаар 590 хүн гэмтсэний 150 нь эмнэлэгт хэвтэж, нэг хүн нас барсан хэмээн бид өмнө нь мэдээлж байсан. Тэгвэл өчигдрийн байдлаар 700 орчим хүн гэмтэж, 19 настай нэг эрэгтэй нас барсан, есөн хүн эрчимт эмчилгээний тасагт хэвтэн эмчлүүлж байна хэмээн тус улсын Эрүүл мэндийн яам мэдээллэв.

Жагсаалын дараах шинэ томилгоо

Шударга бус луйврын сонгуулийг эсэргүүцсэн Беларусийн Минск хотод хоёр сар үргэлжилж байгаа жагсаалтай харьцуулахад Киргизийн иргэдийн жагсаал үр дүнгээ өгч эхэллээ. Тухайлбал, тус улсын Сонгуулийн ерөнхий хороо сонгуулийн үр дүнг хүчингүй болгосноо өчигдөр зарлав. Мөн Киргизийн ерөнхий сайд Кубатбек Боронов огцорлоо.  Түүний оронд өмнөх орой нь шоронгоос жагсагчдын сулласан Садир Жапаровыг “Достак” зочид буудалд болсон парламентын ээлжит бус  хуралдаанаар Киргизийн хууль тогтоогчид сонгожээ. Хэдийгээр үймээн дэгдэж, Засгийн газрын ордон шатсан ч үргэлжлүүлэн ажиллана хэмээн Киргизийн парламент мэдэгдэж байсан.

Киргизийн хэвлэлүүдийн мэдээлж байгаагаар Жапаров  2013 онд Каракол хотод зөвшөөрөлгүй жагсаал зохион байгуулсан, мужийн захирагчийг барьцаалсан хэргээр ял эдэлж байсан аж.  Бишкек хотод даваа гаригт болсон жагсаалын үеэр тэмцэгчид түүнийг сулласан юм. Түүнчлэн “Киргизийн Дээд шүүх шинээр илрүүлсэн материалуудтай танилцаад  Садир Жапаровын ялыг хэрэгсэхгүй болгосон” гэж Жапаровын өмгөөлөгч Шарабедин Токтосунов “24.kg” сайтад ярьжээ.

Мөн  120 хууль тогтоогчоос 62 нь оролцсон парламентын ээлжит бус  хуралдаанаар “Бир Бол” намын гишүүн, хууль тогтоогч Мыктыбек Абдылдаевыг парламентын даргаараа сонгосон гэж “Kabar” агентлаг мэдээлжээ. Учир нь өмнөх дарга Дастанбек Жумабеков огцрох хүсэлтээ өгсөн байна.

Эх сурвалж: BBC